Surah Ghafir

Irfan-ul-Quran
  • 24پارہ نمبر
  • 85آيات
  • 9رکوع
  • 60ترتيب نزولي
  • 40ترتيب تلاوت
  • مکیسورہ
or

اللہ کے نام سے شروع جو نہایت مہربان ہمیشہ رحم فرمانے والا ہے

In the Name of Allah, the Most Compassionate, the Ever-Merciful

غَافِرِ الذَّنۡۢبِ وَ قَابِلِ التَّوۡبِ شَدِیۡدِ الۡعِقَابِ ۙ ذِی الطَّوۡلِ ؕ لَاۤ اِلٰہَ اِلَّا ہُوَ ؕ اِلَیۡہِ الۡمَصِیۡرُ ﴿۳﴾

3. گناہ بخشنے والا (ہے) اور توبہ قبول فرمانے والا (ہے)، سخت عذاب دینے والا (ہے)، بڑا صاحبِ کرم ہے۔ اُس کے سوا کوئی معبود نہیں، اسی کی طرف (سب کو) لوٹنا ہےo

3. The Forgiver of sin, the Acceptor of repentance, the Severe in tormenting, the Lord of bounty; there is no God but He; towards Him (all) are to return.

3. Ghafiri alththanbi waqabili alttawbi shadeedi alAAiqabi thee alttawli la ilaha illa huwa ilayhi almaseeru

3. Tilgiveren av synd og Han som godtar angeren, som gir streng pine, Herren over sjenerøsitet. Ingen er tilbedelsesverdig unntatt Han! Hos Ham er (alles) avslutning på ferden.

3. गुनाह बख़्शने वाला (है) और तौबा क़बूल फरमाने वाला (है), सख़्त अ़ज़ाब देने वाला (है), बड़ा साहिबे करम है। उसके सिवा कोई माबूद नहीं, उसी की तरफ (सब को) लौटना है।

,৩. যিনি গোনাহ ক্ষমাকারী, তওবা কবুলকারী, কঠিন শাস্তিপ্রদানকারী, মহাদানশীল। তিনি ব্যতীত কোনো উপাস্য নেই; (সকলের) প্রত্যাবর্তন তাঁরই নিকট।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 3)
مَا یُجَادِلُ فِیۡۤ اٰیٰتِ اللّٰہِ اِلَّا الَّذِیۡنَ کَفَرُوۡا فَلَا یَغۡرُرۡکَ تَقَلُّبُہُمۡ فِی الۡبِلَادِ ﴿۴﴾

4. اللہ کی آیتوں میں کوئی جھگڑا نہیں کرتا سوائے اُن لوگوں کے جنہوں نے کفر کیا، سو اُن کا شہروں میں (آزادی سے) گھومنا پھرنا تمہیں مغالطہ میں نہ ڈال دےo

4. No one disputes about the Revelations of Allah except those who do not believe. So let not their moving about (freely) in the cities delude you.

4. Ma yujadilu fee ayati Allahi illa allatheena kafaroo fala yaghrurka taqallubuhum fee albiladi

4. Ingen krangler om Allahs åpenbaringer unntatt dem som viser vantro. Måtte ikke deres vandring rundt omkring i byene lede deg til misforståelse.

4. अल्लाह की आयतों में कोई झगड़ा नहीं करता सिवाए उन लोगों के जिन्होंने कुफ्र किया, सो उनका शहरों में (आज़ादी से) घूमना फिरना तुम्हें मुग़ालते में न डाल दे।

৪. আল্লাহ্‌র আয়াতের ব্যাপারে কেবল তারাই বিতর্ক করে যারা কুফরী করেছে। সুতরাং দেশে দেশে তাদের (অবাধ) বিচরণ আপনাকে যেন বিভ্রান্ত না করে।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 4)
کَذَّبَتۡ قَبۡلَہُمۡ قَوۡمُ نُوۡحٍ وَّ الۡاَحۡزَابُ مِنۡۢ بَعۡدِہِمۡ ۪ وَ ہَمَّتۡ کُلُّ اُمَّۃٍۭ بِرَسُوۡلِہِمۡ لِیَاۡخُذُوۡہُ وَ جٰدَلُوۡا بِالۡبَاطِلِ لِیُدۡحِضُوۡا بِہِ الۡحَقَّ فَاَخَذۡتُہُمۡ ۟ فَکَیۡفَ کَانَ عِقَابِ ﴿۵﴾

5. اِن سے پہلے قومِ نوح نے اور اُن کے بعد (اور) بہت سی امتّوں نے (اپنے رسولوں کو) جھٹلایا اور ہر امّت نے اپنے رسول کے بارے میں ارادہ کیا کہ اسے پکڑ (کر قتل کر دیں یا قید کر) لیں اور بے بنیاد باتوں کے ذریعے جھگڑا کیا تاکہ اس (جھگڑے) کے ذریعے حق (کا اثر) زائل کر دیں سو میں نے انہیں (عذاب میں) پکڑ لیا، پس (میرا) عذاب کیسا تھا؟o

5. Before them the people of Nuh (Noah) and after them many (other) communities rejected (their Messengers). And every people intended to seize its Messenger (to assassinate or imprison him), and raised dispute through baseless issues to dilute (the influence of) the truth by means of that (dispute). So I seized them (in torment). So how was (My) torment!

5. Kaththabat qablahum qawmu noohin waalahzabu min baAAdihim wahammat kullu ommatin birasoolihim liyakhuthoohu wajadaloo bialbatili liyudhidoo bihi alhaqqa faakhathtuhum fakayfa kana AAiqabi

5. Før dem forsverget også Noahs folk og mange andre samfunn etter dem (sine sendebud). Og ethvert samfunn hadde til hensikt å ta fatt (drepe eller fange) sendebudet sitt, og de kranglet om grunnløse saker, sånn at de ved den (kranglingen) kunne gjøre sannheten (sannhetens påvirkning) mislykket. Men så tok Jeg dem fatt (med pinen), og hvordan var vel Min pine?

5. उनसे पहले क़ौमे नूह ने और उनके बाद (और) बहुत सी उम्मतों ने (अपने रसूलों को) झुटलाया और हर उम्मत ने अपने रसूल के बारे में इरादा किया कि उसे पकड़ (कर क़त्ल कर दें या क़ैद कर) लें और बे बुन्याद बातों के ज़रीए झगड़ा करें ताकि उस (झगड़े) के ज़रीए हक़्क़ (का असर) ज़ाइल कर दें सो मैंने उन्हें (अ़ज़ाब में) पकड़ लिया, पस (मेरा) अ़ज़ाब कैसा था?

৫. তাদের পূর্বে নূহ (আলাইহিস সালাম)-এঁর সম্প্রদায় এবং তাদের পরে (অন্য) অনেক জাতি (তাদের রাসূলগণকে) মিথ্যাপ্রতিপন্ন করেছিল। আর প্রত্যেক জাতিই নিজ নিজ রাসূলকে বন্দী (করে হত্যা) করার অভিসন্ধি করেছিল এবং ভিত্তিহীন বিষয়ে তর্কে লিপ্ত হয়েছিল যাতে এর দ্বারা সত্যকে (অর্থাৎ সত্যের প্রভাব) ব্যর্থ করে দিতে পারে। ফলে আমি তাদেরকে (শাস্তিতে) পাকড়াও করেছিলাম। সুতরাং কেমন ছিল (আমার) শাস্তি?

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 5)
اَلَّذِیۡنَ یَحۡمِلُوۡنَ الۡعَرۡشَ وَ مَنۡ حَوۡلَہٗ یُسَبِّحُوۡنَ بِحَمۡدِ رَبِّہِمۡ وَ یُؤۡمِنُوۡنَ بِہٖ وَ یَسۡتَغۡفِرُوۡنَ لِلَّذِیۡنَ اٰمَنُوۡا ۚ رَبَّنَا وَسِعۡتَ کُلَّ شَیۡءٍ رَّحۡمَۃً وَّ عِلۡمًا فَاغۡفِرۡ لِلَّذِیۡنَ تَابُوۡا وَ اتَّبَعُوۡا سَبِیۡلَکَ وَ قِہِمۡ عَذَابَ الۡجَحِیۡمِ ﴿۷﴾

7. جو (فرشتے) عرش کو اٹھائے ہوئے ہیں اور جو اُس کے اِرد گِرد ہیں وہ (سب) اپنے رب کی حمد کے ساتھ تسبیح کرتے ہیں اور اس پر ایمان رکھتے ہیں اور اہلِ ایمان کے لئے دعائے مغفرت کرتے ہیں (یہ عرض کرتے ہیں کہ) اے ہمارے رب! تو (اپنی) رحمت اور علم سے ہر شے کا احاطہ فرمائے ہوئے ہے، پس اُن لوگوں کو بخش دے جنہوں نے توبہ کی اور تیرے راستہ کی پیروی کی اور انہیں دوزخ کے عذاب سے بچا لےo

7. The angels who are bearing the Throne and those who are around it, (all) glorify their Lord with His praise and believe in Him and pray for forgiveness of the believers (and submit): ‘O our Lord, You encompass everything in (Your) mercy and knowledge. So forgive those who turn to You in repentance and follow Your path and protect them from the torment of Hell.

7. Allatheena yahmiloona alAAarsha waman hawlahu yusabbihoona bihamdi rabbihim wayuminoona bihi wayastaghfiroona lillatheena amanoo rabbana wasiAAta kulla shayin rahmatan waAAilman faighfir lillatheena taboo waittabaAAoo sabeelaka waqihim AAathaba aljaheemi

7. De (englene) som bærer tronen, og de som er rundt omkring den, de forherliger (alle) sin Herres hellighet med lovprisning og tror på Ham og ber om tilgivelse for de troende (ved å be ydmykt): «Herren vår! Du har omsluttet alle ting ved (Din) nåde og viten. Så tilgi dem som vender om i anger og følger Din vei, og bevar dem for helvetes pine.

7. जो (फरिश्ते) अ़र्श को उठाए हुए हैं और जो उसके इर्द गिर्द हैं वोह (सब) अपने रब की हम्द के साथ तस्बीह करते हैं और उस पर ईमान रखते हैं और अह्‌ले ईमान के लिए दुआए मग़्फिरत करते हैं (ये अ़र्ज़ करते हैं कि) ऐ हमारे रब! तू (अपनी) रहमत और इल्म से हर शय का इहाता फरमाए हुए है, पस उन लोगों को बख़्श दे जिन्होंने तौबा की और तेरे रास्ते की पैरवी की और उन्हें दोज़ख़ के अ़ज़ाब से बचा ले।

৭. (ফেরেশতাদের) যারা আরশ বহন করে আছে এবং যারা এর চারপাশ ঘিরে আছে, তারা (সকলে) তাদের প্রতিপালকের স্বপ্রশংস মহিমা ও পবিত্রতা ঘোষণা করে, তাঁর উপর ঈমান রাখে এবং ঈমানদারগণের জন্যে ক্ষমা প্রার্থনা করে; (আরয করে,) ‘হে আমাদের প্রতিপালক! তুমি (তোমার) রহমত ও জ্ঞানে সব কিছুকে বেষ্টন করে আছো। সুতরাং তাদেরকে ক্ষমা করে দাও যারা তওবা করেছে এবং তোমার পথ অনুসরণ করেছে, আর তাদেরকে জাহান্নামের আযাব থেকে রক্ষা করো।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 7)
رَبَّنَا وَ اَدۡخِلۡہُمۡ جَنّٰتِ عَدۡنِۣ الَّتِیۡ وَعَدۡتَّہُمۡ وَ مَنۡ صَلَحَ مِنۡ اٰبَآئِہِمۡ وَ اَزۡوَاجِہِمۡ وَ ذُرِّیّٰتِہِمۡ ؕ اِنَّکَ اَنۡتَ الۡعَزِیۡزُ الۡحَکِیۡمُ ۙ﴿۸﴾

8. اے ہمارے رب! اور انہیں (ہمیشہ رہنے کے لئے) جنّاتِ عدن میں داخل فرما، جن کا تُو نے اُن سے وعدہ فرما رکھا ہے اور اُن کے آباء و اجداد سے اور اُن کی بیویوں سے اور اُن کی اولاد و ذرّیت سے جو نیک ہوں (انہیں بھی اُن کے ساتھ داخل فرما)، بے شک تو ہی غالب، بڑی حکمت والا ہےo

8. O our Lord! And admit them to the Gardens of Eden (for eternal living) You have promised them. And (also admit with them) the pious ones of their fathers and their wives and their children. Surely, You are Almighty, Most Wise.

8. Rabbana waadkhilhum jannati AAadnin allatee waAAadtahum waman salaha min abaihim waazwajihim wathurriyyatihim innaka anta alAAazeezu alhakeemu

8. Herren vår! Før dem inn i Edens hager (for det evige livet), som Du har lovet dem, og (før inn sammen med dem) dem som er rettskafne av fedrene deres og hustruene deres og barna deres. Sannelig, Du alene er den Allmektige, den mest Vise.

8. ऐ हमारे रब! और उन्हें (हमेशा रहने के लिए) जन्नाते अ़दन में दाख़िल फरमा, जिनका तूने उनसे वादा फरमा रख़ा है और उनके आबाओ अज्दाद से और उनकी बीवियों से और उनकी औलादो जु़र्रिय्यत से जो नेक हों (उन्हें भी उनके साथ दाख़िल फरमा), बेशक तू ही ग़ालिब, बड़ी हिक्मत वाला है।

৮. হে আমাদের প্রতিপালক! আর তাদেরকে (স্থায়ী বসবাসের জন্যে) আদনের উদ্যানসমূহে প্রবেশ করাও, যার প্রতিশ্রুতি তুমি তাদেরকে দিয়েছো; আর তাদের পিতৃ-পুরুষ, তাদের পত্নী ও তাদের সন্তান-সন্ততির মধ্যে যারা পূণ্যবান (তাদেরকেও তাদের সাথে প্রবেশ করাও)। নিশ্চয়ই তুমি মহাপরাক্রমশালী, প্রজ্ঞাবান।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 8)
وَ قِہِمُ السَّیِّاٰتِ ؕ وَ مَنۡ تَقِ السَّیِّاٰتِ یَوۡمَئِذٍ فَقَدۡ رَحِمۡتَہٗ ؕ وَ ذٰلِکَ ہُوَ الۡفَوۡزُ الۡعَظِیۡمُ ٪﴿۹﴾

9. اور اُن کو برائیوں (کی سزا) سے بچا لے، اور جسے تو نے اُس دن برائیوں (کی سزا) سے بچا لیا سو بے شک تو نے اُس پر رحم فرمایا، اور یہی تو عظیم کامیابی ہےo

9. And save them from (the punishment of) sins. And the one You have saved from (the punishment of) sins that Day, You have indeed shown him great mercy. And that is great success indeed.’

9. Waqihimu alssayyiati waman taqi alssayyiati yawmaithin faqad rahimtahu wathalika huwa alfawzu alAAatheemu

9. Og bevar dem mot (straffen for) illgjerningene. Og den Du bevarer mot (straffen for) illgjerningene på den dagen, ham har Du i sannhet vist nåde, og dette er den kjempemessige seieren!»

9. और उनको बुराइयों (की सज़ा) से बचा ले और जिसे तूने उस दिन बुराइयों (की सज़ा) से बचा लिया, सो बेशक तूने उस पर रहम फरमाया, और येही तो अ़ज़ीम कामयाबी है।

৯. আর তাদেরকে পাপ (-এর শাস্তি) থেকে রক্ষা করো, আর যাকে তুমি সে দিন পাপ (-এর শাস্তি) থেকে রক্ষা করলে, নিশ্চয়ই তুমি তার প্রতি অপার অনুগ্রহই করলে। আর এটাই তো মহাসাফল্য।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 9)
اِنَّ الَّذِیۡنَ کَفَرُوۡا یُنَادَوۡنَ لَمَقۡتُ اللّٰہِ اَکۡبَرُ مِنۡ مَّقۡتِکُمۡ اَنۡفُسَکُمۡ اِذۡ تُدۡعَوۡنَ اِلَی الۡاِیۡمَانِ فَتَکۡفُرُوۡنَ ﴿۱۰﴾

10. بے شک جنہوں نے کفر کیا انہیں پکار کر کہا جائے گا: (آج) تم سے اللہ کی بیزاری، تمہاری جانوں سے تمہاری اپنی بیزاری سے زیادہ بڑھی ہوئی ہے، جبکہ تم ایمان کی طرف بلائے جاتے تھے مگر تم انکار کرتے تھےo

10. Surely, the disbelievers will be called out and addressed: ‘(Today) Allah’s displeasure with you is greater than your own disgust for yourselves whilst you used to deny when called to believe.’

10. Inna allatheena kafaroo yunadawna lamaqtu Allahi akbaru min maqtikum anfusakum ith tudAAawna ila aleemani fatakfuroona

10. Sannelig, de som viser vantro, vil det bli ropt til: «Når dere ble invitert til troen, fornektet dere, så i dag er Allahs misnøye større enn deres misnøye mot dere selv!»

10. बेशक जिन्होंने कुफ्र किया उन्हें पुकार कर कहा जाएगा: (आज) तुम से अल्लाह की बेज़ारी, तुम्हारी जानों से तुम्हारी अपनी बेज़ारी से ज़ियादा बढ़ी हुई है, जबकि तुम ईमान की तरफ बुलाए जाते थे मगर तुम इन्कार करते थे।

১০. নিশ্চয়ই যারা কুফরী করেছে তাদেরকে ডেকে বলা হবে, ‘(আজ) তোমাদের প্রতি আল্লাহ্‌র অসন্তোষ তোমাদের নিজেদের প্রতি নিজেদের অসন্তোষের চেয়ে অধিক; যখন তোমাদেরকে ঈমানের দিকে আহ্বান করা হতো তখন তোমরা তা অস্বীকার করতে।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 10)
قَالُوۡا رَبَّنَاۤ اَمَتَّنَا اثۡنَتَیۡنِ وَ اَحۡیَیۡتَنَا اثۡنَتَیۡنِ فَاعۡتَرَفۡنَا بِذُنُوۡبِنَا فَہَلۡ اِلٰی خُرُوۡجٍ مِّنۡ سَبِیۡلٍ ﴿۱۱﴾

11. وہ کہیں گے: اے ہمارے رب! تو نے ہمیں دو بار موت دی اور تو نے ہمیں دو بار (ہی) زندگی بخشی، سو (اب) ہم اپنے گناہوں کا اعتراف کرتے ہیں، پس کیا (عذاب سے بچ) نکلنے کی طرف کوئی راستہ ہےo

11. They will say: ‘O our Lord, You have caused us to die twice and You have (also) given us life twice. (Now) we confess our sins. So is there any way out (to escape from this chastisement)?’

11. Qaloo rabbana amattana ithnatayni waahyaytana ithnatayni faiAAtarafna bithunoobina fahal ila khuroojin min sabeelin

11. De vil si: «Herren vår! Du lot oss dø to ganger og ga oss liv to ganger. Så nå bekjenner vi våre synder. Finnes det noen vei ut (for å komme seg unna pinen)?»

11. वोह कहेंगे: ऐ हमारे रब! तूने हमें दो-बार मौत दी और तूने हमें दो बार (ही) ज़िन्दगी बख़्शी, सो (अब) हम अपने गुनाहों का एतिराफ करते हैं, पस क्या (अ़ज़ाब से बच) निकलने की तरफ कोई रास्ता है?

১১. তারা বলবে, ‘হে আমাদের প্রতিপালক! আমাদেরকে তুমি দু’বার মৃত্যু দিয়েছো এবং আমাদেরকে দু’বার(ই) জীবন দিয়েছো। (এখন) আমরা আমাদের পাপসমূহ স্বীকার করছি; কাজেই (এ শাস্তি থেকে) নিষ্ক্রমণের কোনো পথ আছে কি?’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 11)
ذٰلِکُمۡ بِاَنَّہٗۤ اِذَا دُعِیَ اللّٰہُ وَحۡدَہٗ کَفَرۡتُمۡ ۚ وَ اِنۡ یُّشۡرَکۡ بِہٖ تُؤۡمِنُوۡا ؕ فَالۡحُکۡمُ لِلّٰہِ الۡعَلِیِّ الۡکَبِیۡرِ ﴿۱۲﴾

12. (ان سے کہا جائے گا: نہیں) یہ (دائمی عذاب) اس وجہ سے ہے کہ جب اللہ کو تنہا پکارا جاتا تھا تو تم انکار کرتے تھے اور اگر اس کے ساتھ (کسی کو) شریک ٹھہرایا جاتا تو تم مان جاتے تھے، پس (اب) اللہ ہی کا حکم ہے جو (سب سے) بلند و بالا ہےo

12. (It will be said to them: ‘No,) this (eternal punishment) is because, when Allah alone was called upon, you used to deny, but when (something) was associated with Him, you used to believe. So (now) the command is Allah’s alone, Who is Most High, Supreme.’

12. Thalikum biannahu itha duAAiya Allahu wahdahu kafartum wain yushrak bihi tuminoo faalhukmu lillahi alAAaliyyi alkabeeri

12. (Det vil bli sagt til dem:) «(Nei!) Dette er (den evinnelige pinen), for når Allah alene ble påkalt, pleide dere å fornekte, men hvis noe ble likestilt med Ham, pleide dere å tro. Så nå er dommen Allahs alene, den aller Høyeste, den Største.»

12. (उनसे कहा जाएगा: नहीं) ये (दाइमी अ़ज़ाब) इस वजह से है कि जब अल्लाह को तन्हा पुकारा जाता था तो तुम इन्कार करते थे और अगर उसके साथ (किसी को) शरीक ठहराया जाता तो तुम मान जाते थे, पस (अब) अल्लाह ही का हुक्म है जो (सबसे) बलन्दो बाला है।

১২. (তাদেরকে বলা হবে, ‘না) এ (চিরস্থায়ী শাস্তি) তো এ কারণেই যে, যখন আল্লাহ্কে এককভাবে আহ্বান করা হতো তখন তোমরা অস্বীকার করতে; আর যদি তাঁর সাথে (কাউকে) অংশীদার সাব্যস্ত করা হতো তখন তোমরা তা মেনে নিতে। সুতরাং (এখন) নির্দেশের কর্তৃত্ব আল্লাহ্‌রই, যিনি (সকলের চেয়ে) সমুচ্চ, মহান।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 12)
ہُوَ الَّذِیۡ یُرِیۡکُمۡ اٰیٰتِہٖ وَ یُنَزِّلُ لَکُمۡ مِّنَ السَّمَآءِ رِزۡقًا ؕ وَ مَا یَتَذَکَّرُ اِلَّا مَنۡ یُّنِیۡبُ ﴿۱۳﴾

13. وہی ہے جو تمہیں اپنی نشانیاں دکھاتا ہے اور تمہارے لئے آسمان سے رزق اتارتا ہے، اور نصیحت صرف وہی قبول کرتا ہے جو رجوع (الی اللہ) میں رہتا ہےo

13. He is the One Who shows you His signs and sends down sustenance for you from the heaven. And only he who remains inclined (to Allah alone) accepts advice.

13. Huwa allathee yureekum ayatihi wayunazzilu lakum mina alssamai rizqan wama yatathakkaru illa man yuneebu

13. Han er Den som viser dere Sine tegn og nedsender forsyning til dere fra himmelen. Men formaningen blir godtatt kun av ham som holder seg vendt (til Allah).

13. वोही है जो तुम्हें अपनी निशानियां दिखाता है और तुम्हारे लिए आस्मान से रिज़्क़ उतारता है, और नसीहत सिर्फ वोही क़बूल करता है जो रुजूअ़ (इ-लल्लाह) में रहता है।

১৩. তিনিই, যিনি তোমাদেরকে তাঁর নিদর্শনাবলী দেখান এবং তোমাদের জন্যে আসমান থেকে রিযিক প্রেরণ করেন। আর উপদেশ কেবল সেই গ্রহণ করে যে বিনয়ের সাথে (আল্লাহ্‌র) অভিমুখী।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 13)
رَفِیۡعُ الدَّرَجٰتِ ذُو الۡعَرۡشِ ۚ یُلۡقِی الرُّوۡحَ مِنۡ اَمۡرِہٖ عَلٰی مَنۡ یَّشَآءُ مِنۡ عِبَادِہٖ لِیُنۡذِرَ یَوۡمَ التَّلَاقِ ﴿ۙ۱۵﴾

15. درجات بلند کرنے والا، مالکِ عرش، اپنے بندوں میں سے جس پر چاہتا ہے روح (یعنی وحی) اپنے حکم سے القاء فرماتا ہے تاکہ وہ (لوگوں کو) اکٹھا ہونے والے دن سے ڈرائےo

15. The Exalter of Ranks and the Owner of the Mighty Throne, He sends His Spirit (i.e., Revelation) upon whomever of His servants He wills by His command, so that He warns them (people) of the Day of Assembly,

15. RafeeAAu alddarajati thoo alAAarshi yulqee alrrooha min amrihi AAala man yashao min AAibadihi liyunthira yawma alttalaqi

15. Han som eleverer opp til en høyere rang, Herren over tronen! Han sender ånden (åpenbaring) ved Sin befaling til den Han vil av Sine tjenere, slik at han kan advare (folk) mot møtets dag,

15. दर्जात बलन्द करने वाला, मालिके अ़र्श, अपने बन्दों में से जिस पर चाहता है रूह (यानी वही) अपने हुक्म से इल्क़ा फरमाता है ताकि वोह (लोगों को) इकट्‌ठा होने वाले दिन से डराए।

১৫. সমুচ্চ মর্যাদাদাতা, আরশের অধিপতি, তাঁর বান্দাদের মধ্যে যার প্রতি ইচ্ছা আপন নির্দেশে রূহ (অর্থাৎ ওহী) প্রেরণ করেন; যাতে তিনি (লোকদেরকে) সতর্ক করতে পারেন সমবেত হবার দিবস সম্পর্কে

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 15)
یَوۡمَ ہُمۡ بٰرِزُوۡنَ ۬ۚ لَا یَخۡفٰی عَلَی اللّٰہِ مِنۡہُمۡ شَیۡءٌ ؕ لِمَنِ الۡمُلۡکُ الۡیَوۡمَ ؕ لِلّٰہِ الۡوَاحِدِ الۡقَہَّارِ ﴿۱۶﴾

16. جس دن وہ سب (قبروں سے) نکل پڑیں گے اور ان (کے اعمال) سے کچھ بھی اللہ پر پوشیدہ نہ رہے گا، (ارشاد ہوگا:) آج کس کی بادشاہی ہے؟ (پھر ارشاد ہوگا:) اللہ ہی کی جو یکتا ہے سب پر غالب ہےo

16. The Day when they all will come forth (from the graves), and nothing of their (deeds) will remain hidden from Allah, (He will say:) ‘Whose is the Kingdom this Day?’ (It will be further added:) ‘It belongs to Allah, the One, the Most Dominant.’

16. Yawma hum barizoona la yakhfa AAala Allahi minhum shayon limani almulku alyawma lillahi alwahidi alqahhari

16. den dag de vil komme fram (ut av gravene) og ingen av (handlingene) deres vil være skjult for Allah. (Allah vil si:) «Hvem tilhører kongemakten i dag?» (Allah vil selv svare:) «Den tilhører Allah den Ene, den Enerådende!»

16. जिस दिन वोह सब (क़ब्रों से) निकल पड़ेंगे और उन (के आमाल) से कुछ भी अल्लाह पर पोशीदा न रहेगा, (इर्शाद होगा) आज किसकी बादशाही है? (फिर इर्शाद होगा) अल्लाह ही की जो यक्ता है सब पर ग़ालिब है।

,১৬. যে দিন তারা সবাই (কবর থেকে) বের হয়ে আসবে এবং তাদের (ক্রিয়াকলাপের) কিছুই আল্লাহ্‌র নিকট গোপন থাকবে না। (ইরশাদ হবে,) ‘আজ কার রাজত্ব?’ (আবার ইরশাদ হবে,) ‘আল্লাহ্‌রই যিনি একক, সবার উপর পরাক্রমশালী’।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 16)
اَلۡیَوۡمَ تُجۡزٰی کُلُّ نَفۡسٍۭ بِمَا کَسَبَتۡ ؕ لَا ظُلۡمَ الۡیَوۡمَ ؕ اِنَّ اللّٰہَ سَرِیۡعُ الۡحِسَابِ ﴿۱۷﴾

17. آج کے دن ہر جان کو اس کی کمائی کا بدلہ دیا جائے گا، آج کوئی نا انصافی نہ ہوگی، بے شک اللہ بہت جلد حساب لینے والا ہےo

17. Today every soul will be rewarded for what it has earned. There will be no injustice Today. Surely, Allah is Swift in taking an account.

17. Alyawma tujza kullu nafsin bima kasabat la thulma alyawma inna Allaha sareeAAu alhisabi

17. I dag vil enhver sjel bli lønnet for det den har fortjent, i dag vil det ikke skje noen urett! Sannelig, Allah er snar med avregningen.

17. आज के दिन हर जान को उसकी कमाई का बदला दिया जाएगा, आज कोई ना इन्साफी न होगी, बेशक अल्लाह बहुत जल्द हिसाब लेने वाला है।

১৭. আজ প্রত্যেককে তার কৃতকর্মের প্রতিদান দেয়া হবে, আজ কোনো অবিচার হবে না। নিশ্চয়ই আল্লাহ্ হিসাব গ্রহণে তৎপর।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 17)
وَ اَنۡذِرۡہُمۡ یَوۡمَ الۡاٰزِفَۃِ اِذِ الۡقُلُوۡبُ لَدَی الۡحَنَاجِرِ کٰظِمِیۡنَ ۬ؕ مَا لِلظّٰلِمِیۡنَ مِنۡ حَمِیۡمٍ وَّ لَا شَفِیۡعٍ یُّطَاعُ ﴿ؕ۱۸﴾

18. اور آپ ان کو قریب آنے والی آفت کے دن سے ڈرائیں جب ضبطِ غم سے کلیجے منہ کو آئیں گے۔ ظالموں کے لئے نہ کوئی مہربان دوست ہوگا اور نہ کوئی سفارشی جس کی بات مانی جائےo

18. And warn them of the Day of impending calamity when hearts will rise to throats due to the suppressed grief. The wrongdoers will have neither any kind friend nor any influential intercessor.

18. Waanthirhum yawma alazifati ithi alquloobu lada alhanajiri kathimeena ma lilththalimeena min hameemin wala shafeeAAin yutaAAu

18. Og advar dem mot den nær forestående omveltningens dag, når hjertet vil skyte seg opp i strupen av sorgens grep. For de ondsinnede vil det ikke være en eneste hjertevarm venn og ei heller en eneste forbeder som blir hørt.

18. और आप उनको क़रीब आने वाली आफत के दिन से डराएं जब ज़ब्ते ग़म से कलेजे मुंह को आएंगे। ज़ालिमों के लिए न कोई मेहरबान दोस्त होगा और न कोई सिफारशी जिसकी बात मानी जाए।

১৮. আর তাদেরকে সতর্ক করে দিন আসন্ন বিপর্যয়ের দিন সম্পর্কে, যখন তীব্র মর্মযন্ত্রণায় প্রাণ কণ্ঠাগত হবে। অত্যাচারীদের জন্যে থাকবে না কোনো অন্তরঙ্গ বন্ধু, আর না কোনো প্রভাব বিস্তার করা সুপারিশকারী যার কথা গ্রাহ্য করা হবে।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 18)
وَ اللّٰہُ یَقۡضِیۡ بِالۡحَقِّ ؕ وَ الَّذِیۡنَ یَدۡعُوۡنَ مِنۡ دُوۡنِہٖ لَا یَقۡضُوۡنَ بِشَیۡءٍ ؕ اِنَّ اللّٰہَ ہُوَ السَّمِیۡعُ الۡبَصِیۡرُ ﴿٪۲۰﴾

20. اور اللہ حق کے ساتھ فیصلہ فرماتا ہے، اور جن (بتوں) کو یہ لوگ اللہ کے سوا پوجتے ہیں وہ کچھ بھی فیصلہ نہیں کر سکتے، بے شک اللہ ہی سننے والا، دیکھنے والا ہےo

20. And Allah judges with truth, and (the idols) they worship other than Allah can judge nothing at all. Surely, Allah is the One Who is All-Hearing, All-Seeing.

20. WaAllahu yaqdee bialhaqqi waallatheena yadAAoona min doonihi la yaqdoona bishayin inna Allaha huwa alssameeAAu albaseeru

20. Og Allah dømmer med sannhet! Og de (avgudsstatuene) som de tilber utenom Allah, kan ikke dømme noe som helst. Sannelig, Allah er den Allhørende, den Allseende.

20. और अल्लाह हक़्क़ के साथ फैसला फरमाता है, और जिन (बुतों) को ये लोग अल्लाह के सिवा पूजते हैं वोह कुछ भी फैसला नहीं कर सकते, बेशक अल्लाह ही सुनने वाला, देखने वाला है।

২০. আর আল্লাহ্ ন্যায়সংগত ফায়সালা করেন এবং আল্লাহ্‌র পরিবর্তে তারা যাদের উপাসনা করে সেসব (মূর্তি) কিছুই ফায়সালা করতে পারে না। নিশ্চয়ই আল্লাহ্ই সর্বশ্রোতা, সর্বদ্রষ্টা।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 20)
اَوَ لَمۡ یَسِیۡرُوۡا فِی الۡاَرۡضِ فَیَنۡظُرُوۡا کَیۡفَ کَانَ عَاقِبَۃُ الَّذِیۡنَ کَانُوۡا مِنۡ قَبۡلِہِمۡ ؕ کَانُوۡا ہُمۡ اَشَدَّ مِنۡہُمۡ قُوَّۃً وَّ اٰثَارًا فِی الۡاَرۡضِ فَاَخَذَہُمُ اللّٰہُ بِذُنُوۡبِہِمۡ ؕ وَ مَا کَانَ لَہُمۡ مِّنَ اللّٰہِ مِنۡ وَّاقٍ ﴿۲۱﴾

21. اور کیا یہ لوگ زمین میں چلے پھرے نہیں کہ دیکھ لیتے ان لوگوں کا انجام کیسا ہوا جو ان سے پہلے تھے، وہ لوگ قوّت میں (بھی) اِن سے بہت زیادہ تھے اور اُن آثار و نشانات میں (بھی) جو زمین میں (چھوڑ گئے) تھے۔ پھر اللہ نے ان کے گناہوں کی وجہ سے انہیں پکڑ لیا، اور ان کے لئے اللہ (کے عذاب) سے بچانے والا کوئی نہ تھاo

21. And have they not travelled in the land so that they could see what was the end of those who were before them? They were far mightier in power than these and (also) greater in their remains and signs (which they left behind) in the earth. Then Allah seized them for their sins, and there was none to protect them from (the torment of) Allah.

21. Awa lam yaseeroo fee alardi fayanthuroo kayfa kana AAaqibatu allatheena kanoo min qablihim kanoo hum ashadda minhum quwwatan waatharan fee alardi faakhathahumu Allahu bithunoobihim wama kana lahum mina Allahi min waqin

21. Har de da ikke reist omkring på jorden, så de kunne se hva enden ble for dem som var før dem? De var mektigere enn dem i kraft og i de sporene som de satte (etter seg) på jorden. Men Allah tok dem fatt for deres synder, og det fantes ingen for dem som kunne forsvare dem mot Allah (Allahs pine).

21. और क्या ये लोग ज़मीन में चले फिरे नहीं कि देख लेते उन लोगों का अंजाम कैसा हुआ जो उनसे पहले थे, वोह लोग क़ुव्वत में (भी) इनसे बहुत ज़ियादा थे और उन आसारो निशानात में (भी) जो ज़मीन में (छोड़ गए) थे। फिर अल्लाह ने उनके गुनाहों की वजह से उन्हें पकड़ लिया, और उनके लिए अल्लाह (के अ़ज़ाब) से बचाने वाला कोई न था।

২১. তবে কি এরা পৃথিবীতে ভ্রমণ করেনি? তাহলে দেখতো সেসব লোকের পরিণতি কেমন হয়েছিল যারা তাদের পূর্বে ছিল। তারা এদের চেয়ে ক্ষমতায়ও ছিল প্রবলতর এবং কীর্তি ও নিদর্শনাবলীর ক্ষেত্রেও, যা তারা পৃথিবীতে রেখে গিয়েছে। অতঃপর আল্লাহ্ তাদের অপরাধের কারণে তাদেরকে গ্রাস করেছিলেন। আর আল্লাহ্‌র (শাস্তি) থেকে তাদেরকে রক্ষা করার কেউ ছিল না।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 21)
ذٰلِکَ بِاَنَّہُمۡ کَانَتۡ تَّاۡتِیۡہِمۡ رُسُلُہُمۡ بِالۡبَیِّنٰتِ فَکَفَرُوۡا فَاَخَذَہُمُ اللّٰہُ ؕ اِنَّہٗ قَوِیٌّ شَدِیۡدُ الۡعِقَابِ ﴿۲۲﴾

22. یہ اس وجہ سے ہوا کہ ان کے پاس ان کے رسول کھلی نشانیاں لے کر آئے تھے پھر انہوں نے کفر کیا تو اللہ نے انہیں (عذاب میں) پکڑ لیا، بے شک وہ بڑی قوت والا، سخت عذاب دینے والا ہےo

22. That was because their Messengers brought them open signs but they denied. So Allah seized them (in the torment). Surely, He is All-Powerful, Most Severe in punishing.

22. Thalika biannahum kanat tateehim rusuluhum bialbayyinati fakafaroo faakhathahumu Allahu innahu qawiyyun shadeedu alAAiqabi

22. Dette fordi sendebudene deres kom til dem med innlysende tegn, men de fornektet, og Allah tok dem fatt (med pinen). Sannelig, Han er overhendig, gir streng pine.

22. ये इस वजह से हुआ कि उनके पास रसूल खुली निशानियां लेकर आए थे फिर उन्होंने कुफ्र किया तो अल्लाह ने उन्हें (अ़ज़ाब में) पकड़ लिया, बेशक वोह बड़ी क़ुव्वत वाला, सख़्त अ़ज़ाब देने वाला है।

২২. আর তা এ কারণে যে, তাদের নিকট তাদের রাসূলগণ সুস্পষ্ট নিদর্শনাবলী নিয়ে আগমন করেছিলেন; কিন্তু তারা প্রত্যাখ্যান করেছিল। অতএব আল্লাহ্ তাদেরকে (শাস্তিতে) পাকড়াও করলেন। নিশ্চয়ই তিনি মহাশক্তিমান, শাস্তি দানে কঠোর।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 22)
فَلَمَّا جَآءَہُمۡ بِالۡحَقِّ مِنۡ عِنۡدِنَا قَالُوا اقۡتُلُوۡۤا اَبۡنَآءَ الَّذِیۡنَ اٰمَنُوۡا مَعَہٗ وَ اسۡتَحۡیُوۡا نِسَآءَہُمۡ ؕ وَ مَا کَیۡدُ الۡکٰفِرِیۡنَ اِلَّا فِیۡ ضَلٰلٍ ﴿۲۵﴾

25. پھر جب وہ ہماری بارگاہ سے پیغامِ حق لے کر ان کے پاس آئے تو انہوں نے کہا: ان لوگوں کے لڑکوں کو قتل کر دو جو ان کے ساتھ ایمان لائے ہیں اور ان کی عورتوں کو زندہ چھوڑ دو، اور کافروں کی پر فریب چالیں صرف ہلاکت ہی تھیں (انہوں نے پُر امن لوگوں کی نسل کُشی کی)o

25. Then when he came to them with the message of truth from Us, they said: ‘Kill the sons of those who have believed with him but leave their women alive.’ And the treacherous plots of the disbelievers were nothing but ruination. (They massacred the generations of peaceful community.)

25. Falamma jaahum bialhaqqi min AAindina qaloo oqtuloo abnaa allatheena amanoo maAAahu waistahyoo nisaahum wama kaydu alkafireena illa fee dalalin

25. Og da han kom til dem med sannhetens budskap fra Oss, sa de: « Drep sønnene til dem som har antatt troen sammen med ham, men la kvinnene deres få leve.» Og de vantros renker var bare å tilintetgjøre (massakre av fredelige folk).

25. फिर जब वोह हमारी बारगाह से पैग़ामे हक़्क़ लेकर उनके पास आए तो उन्होंने कहा: उन लोगों के लड़कों को क़त्ल कर दो जो उनके साथ ईमान लाए हैं और उनकी औरतों को ज़िन्दा छोड़ दो, और काफिरों की पुर फरेब चालें सिर्फ़ हलाकत ही थीं (उन्होंने पुर अम्न लोगों की नस्ल कुशी की) ।

২৫. অতঃপর যখন তারা আমাদের নিকট থেকে সত্যের বার্তা নিয়ে তাদের কাছে উপস্থিত হলো, তখন তারা বললো, ‘হত্যা করো তাদের পুত্রদেরকে যারা তাদের সাথে ঈমান এনেছে এবং তাদের কন্যাদেরকে জীবিত ছেড়ে দাও’। কিন্তু কাফেরদের প্রতারণাপূর্ণ ষড়যন্ত্র কেবল ব্যর্থই হয়েছিল।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 25)
وَ قَالَ فِرۡعَوۡنُ ذَرُوۡنِیۡۤ اَقۡتُلۡ مُوۡسٰی وَ لۡیَدۡعُ رَبَّہٗ ۚ اِنِّیۡۤ اَخَافُ اَنۡ یُّبَدِّلَ دِیۡنَکُمۡ اَوۡ اَنۡ یُّظۡہِرَ فِی الۡاَرۡضِ الۡفَسَادَ ﴿۲۶﴾

26. اور فرعون بولا: مجھے چھوڑ دو میں موسیٰ کو قتل کر دوں اور اسے چاہیے کہ اپنے رب کو بلا لے۔ مجھے خوف ہے کہ وہ تمہارا دین بدل دے گا یا ملک (مصر) میں فساد پھیلا دے گاo

26. And Pharaoh said: ‘Leave me to kill Musa (Moses) and let him call his Lord. I fear he will change your religion or will spread violence in the country (Egypt).

26. Waqala firAAawnu tharoonee aqtul moosa walyadAAu rabbahu innee akhafu an yubaddila deenakum aw an yuthhira fee alardi alfasada

26. Og farao (blind for sin egen vold og massakre av hjelpeløse mennesker), sa: «La meg være, jeg skal drepe Moses og la ham anrope Herren sin! Jeg frykter at han vil bytte ut deres levemåte (religion) eller anstifte ufred i landet (Egypt)!»

26. और फिरऔन बोला: मुझे छोड़ दो में मूसा को क़त्ल कर दूं और उसे चाहिए कि अपने रब को बुला ले। मुझे ख़ौफ है कि वोह तुम्हारा दीन बदल देगा या मुल्के (मिस्र) में फसाद फैला देगा।

২৬. আর ফেরাউন বললো, ‘আমাকে ছেড়ে দাও, আমি মূসাকে হত্যা করি, আর সে তার প্রতিপালকের শরণাপন্ন হোক। আমি আশংকা করি যে, সে তোমাদের দ্বীনের পরিবর্তন ঘটাবে অথবা (মিশর) রাজ্যে বিপর্যয় সৃষ্টি করবে।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 26)
وَ قَالَ مُوۡسٰۤی اِنِّیۡ عُذۡتُ بِرَبِّیۡ وَ رَبِّکُمۡ مِّنۡ کُلِّ مُتَکَبِّرٍ لَّا یُؤۡمِنُ بِیَوۡمِ الۡحِسَابِ ﴿٪۲۷﴾

27. اور موسٰی (علیہ السلام) نے کہا: میں اپنے رب اور تمہارے رب کی پناہ لے چکا ہوں، ہر متکبر شخص سے جو یومِ حساب پر ایمان نہیں رکھتاo

27. And Musa (Moses) said: ‘I have taken refuge with my Lord and your Lord from every arrogant character who does not believe in the Day of Reckoning.’

27. Waqala moosa innee AAuthtu birabbee warabbikum min kulli mutakabbirin la yuminu biyawmi alhisabi

27. Og Moses sa: «Jeg har tatt vern hos Herren min og Herren deres mot enhver hovmodig, som ikke tror på oppgjørets dag.»

27. और मूसा (अ़लैहिस्सलाम) ने कहा: मैं अपने रब और तुम्हारे रब की पनाह ले चुका हूं, हर मुतकब्बिर शख़्स से जो यौमे हिसाब पर ईमान नहीं रखता।

২৭. আর মূূসা (আলাইহিস সালাম) বললেন, ‘আমি আমার এবং তোমাদের প্রতিপালকের নিকট আশ্রয় নিচ্ছি প্রত্যেক দাম্ভিক ব্যক্তি হতে যে হিসাব-দিবসে বিশ্বাস করে না’।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 27)
وَ قَالَ رَجُلٌ مُّؤۡمِنٌ ٭ۖ مِّنۡ اٰلِ فِرۡعَوۡنَ یَکۡتُمُ اِیۡمَانَہٗۤ اَتَقۡتُلُوۡنَ رَجُلًا اَنۡ یَّقُوۡلَ رَبِّیَ اللّٰہُ وَ قَدۡ جَآءَکُمۡ بِالۡبَیِّنٰتِ مِنۡ رَّبِّکُمۡ ؕ وَ اِنۡ یَّکُ کَاذِبًا فَعَلَیۡہِ کَذِبُہٗ ۚ وَ اِنۡ یَّکُ صَادِقًا یُّصِبۡکُمۡ بَعۡضُ الَّذِیۡ یَعِدُکُمۡ ؕ اِنَّ اللّٰہَ لَا یَہۡدِیۡ مَنۡ ہُوَ مُسۡرِفٌ کَذَّابٌ ﴿۲۸﴾

28. اور ملّتِ فرعون میں سے ایک مردِ مومن نے کہا جو اپنا ایمان چھپائے ہوئے تھا: کیا تم ایک شخص کو قتل کرتے ہو (صرف) اس لئے کہ وہ کہتا ہے: میرا رب اللہ ہے، اور وہ تمہارے پاس تمہارے رب کی طرف سے واضح نشانیاں لے کر آیا ہے، اور اگر (بالفرض) وہ جھوٹا ہے تو اس کے جھوٹ کا بوجھ اسی پر ہوگا اور اگر وہ سچا ہے تو جس قدر عذاب کا وہ تم سے وعدہ کر رہا ہے تمہیں پہنچ کر رہے گا، بے شک اللہ اسے ہدایت نہیں دیتا جو حد سے گزرنے والا سراسر جھوٹا ہوo

28. And a believing man amongst the people of Pharaoh who had kept his faith secret said, ‘Do you kill a man (just) because he says: Allah is my Lord? And he has brought you clear signs from your Lord. And (suppose) if he is a liar, then the burden of his lie will fall back on him alone, but if he is truthful, then as much torment is bound to seize you as he has promised you. Surely, Allah does not give guidance to someone who exceeds limits and is a downright liar.

28. Waqala rajulun muminun min ali firAAawna yaktumu eemanahu ataqtuloona rajulan an yaqoola rabbiyya Allahu waqad jaakum bialbayyinati min rabbikum wain yaku kathiban faAAalayhi kathibuhu wain yaku sadiqan yusibkum baAAdu allathee yaAAidukum inna Allaha la yahdee man huwa musrifun kaththabun

28. Og en troende mann blant faraos folk, som hadde holdt sin tro hemmelig, sa: «Vil dere drepe en mann kun for at han sier: 'Min Herre er Allah!' og han har kommet til dere med innlysende tegn fra Herren deres? Og hvis han er (nå skulle være) en løgner, så vil hans løgns belastning ramme ham. Men hvis han er sannferdig, så vil den pinen som han lover dere, hjemsøke dere. Sannelig, Allah rettleder ikke den som overskrider grensen, er en løgnhals.

28. और मिल्लते फिरऔन में से एक मर्दे मोमिन ने कहा जो अपना ईमान छुपाए हुए था: क्या तुम एक शख़्स को क़त्ल करते हो (सिर्फ) इसलिए कि वोह कहता है मेरा रब अल्लाह है और वोह तुम्हारे पास तुम्हारे रब की तरफ से वाज़ेह निशानियां लेकर आया है, और अगर (बिल फर्ज़) वोह झूटा है तो उसके झूट का बोझ उसी पर होगा और अगर वोह सच्चा है तो जिस क़दर अ़ज़ाब का वोह तुमसे वादा कर रहा है तुम्हें पहुंच कर रहेगा, बेशक अल्लाह उसे हिदायत नहीं देता जो हद से गुज़रने वाला सरासर झूटा हो।

২৮. আর ফেরাউনের বংশের এক মুমিন ব্যক্তি বললো, যে নিজের ঈমান গোপন রেখেছিল, ‘তোমরা কি এক ব্যক্তিকে (কেবল) এ কারণে হত্যা করছো যে, তিনি বলেন, ‘আমার প্রতিপালক আল্লাহ্’, অথচ তিনি তোমাদের নিকট তোমাদের প্রতিপালকের পক্ষ থেকে সুস্পষ্ট নিদর্শনাবলী নিয়ে এসেছেন? আর যদি (ধরেও নেয়া হয়) তিনি মিথ্যাবাদী, তবে তাঁর মিথ্যার বোঝা তাঁরই, আর যদি তিনি সত্যবাদী হন তবে যে পরিমাণ শাস্তির অঙ্গীকার তিনি তোমাদেরকে করছেন তা তোমাদের কাছে পৌঁছবেই। নিশ্চয়ই আল্লাহ্ তাকে সৎপথে পরিচালিত করেন না, যে সীমা অতিক্রমকারী, নিরেট মিথ্যাবাদী।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 28)
یٰقَوۡمِ لَکُمُ الۡمُلۡکُ الۡیَوۡمَ ظٰہِرِیۡنَ فِی الۡاَرۡضِ ۫ فَمَنۡ یَّنۡصُرُنَا مِنۡۢ بَاۡسِ اللّٰہِ اِنۡ جَآءَنَا ؕ قَالَ فِرۡعَوۡنُ مَاۤ اُرِیۡکُمۡ اِلَّا مَاۤ اَرٰی وَ مَاۤ اَہۡدِیۡکُمۡ اِلَّا سَبِیۡلَ الرَّشَادِ ﴿۲۹﴾

29. اے میری قوم! آج کے دن تمہاری حکومت ہے (تم ہی) سرزمینِ (مصر) میں اقتدار پر ہو، پھر کون ہمیں اللہ کے عذاب سے بچا سکتا ہے اگر وہ (عذاب) ہمارے پاس آجائے۔ فرعون نے کہا: میں تمہیں فقط وہی بات سمجھاتا ہوں جسے میں خود (صحیح) سمجھتا ہوں اور میں تمہیں بھلائی کی راہ کے سوا (اور کوئی راستہ) نہیں دکھاتاo

29. O my people! You are in power today; (it is you who) are ruling over the land (of Egypt). But who can save us from the torment of Allah if that (torment) comes upon us?’ Pharaoh said: ‘I instruct you only what I myself deem (correct), and I do not show you (any path) except the path of righteousness.’

29. Ya qawmi lakumu almulku alyawma thahireena fee alardi faman yansuruna min basi Allahi in jaana qala firAAawnu ma oreekum illa ma ara wama ahdeekum illa sabeela alrrashadi

29. Å, mitt folk! I dag er det dere som har makten, (det er dere som) hersker over landet (Egypt). Men hvem kan redde oss fra Allahs pine hvis den (pinen) skulle komme over oss?» Farao sa: «Jeg forklarer dere kun det jeg selv mener (er rett), og jeg viser dere ingen (annen vei) enn den rette veien!»

29. ऐ मेरी क़ौम! आज के दिन तुम्हारी हुकूमत है (तुम ही) सर ज़मीने (मिस्र) में इक़्तिदार पर हो फिर कौन हमें अल्लाह के अ़ज़ाब से बचा सकता है, अगर वोह (अ़ज़ाब) हमारे पास आ जाए। फिरऔन ने कहा: मैं तुम्हें फक़त वोही बात समझाता हूं जिसे मैं ख़ुद (सहीह) समझता हूं और मैं तुम्हें भलाई की राह के सिवा (और कोई रास्ता) नहीं दिखाता।

২৯. হে আমার সম্প্রদায়! আজ তোমাদের রাজত্ব, (তোমরাই মিশরের) ভূমিতে ক্ষমতায় আসীন। অতঃপর কে আমাদেরকে আল্লাহ্‌র শাস্তি থেকে বাচাঁবে যদি এ (শাস্তি) আমাদের উপর এসে পড়ে?’ ফেরাউন বললো, ‘আমি তোমাদেরকে কেবল সে কথাই বুঝাই যা আমি নিজে (সঠিকভাবে) বুঝি। আর আমি তোমাদেরকে কল্যাণের পথ ব্যতীত (অন্য কোনো পথ) দেখাই না।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 29)
وَ قَالَ الَّذِیۡۤ اٰمَنَ یٰقَوۡمِ اِنِّیۡۤ اَخَافُ عَلَیۡکُمۡ مِّثۡلَ یَوۡمِ الۡاَحۡزَابِ ﴿ۙ۳۰﴾

30. اور اس شخص نے کہا جو ایمان لا چکا تھا: اے میری قوم! میں تم پر (بھی اگلی) قوموں کے روزِ بد کی طرح (عذاب) کا خوف رکھتا ہوںo

30. And he who had embraced faith said: ‘O my people, I fear (the torment of) an evil day coming upon you (too) like the day that seized (the former) generations,

30. Waqala allathee amana ya qawmi innee akhafu AAalaykum mithla yawmi alahzabi

30. Og han som hadde antatt troen, sa: «Å, mitt folk! Jeg frykter en ond dag (pine) skal ramme dere – det samme som (rammet de henfarne) generasjonene –,

30. और उस शख़्स ने कहा जो ईमान ला चुका था: ऐ मेरी क़ौम! मैं तुम पर (भी अगली) क़ौमों के रोज़े बद की तरह (अ़ज़ाब) का ख़ौफ रखता हूं।

৩০. আর ঈমান আনা ব্যক্তিটি বললো, ‘হে আমার সম্প্রদায়! আমি তোমাদের উপরও (পূর্ববর্তী) সম্প্রদায়সমূহের ন্যায় দুর্দশার দিনের (শাস্তির) ভয় করি

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 30)
مِثۡلَ دَاۡبِ قَوۡمِ نُوۡحٍ وَّ عَادٍ وَّ ثَمُوۡدَ وَ الَّذِیۡنَ مِنۡۢ بَعۡدِہِمۡ ؕ وَ مَا اللّٰہُ یُرِیۡدُ ظُلۡمًا لِّلۡعِبَادِ ﴿۳۱﴾

31. قومِ نوح اور عاد اور ثمود اور جو لوگ ان کے بعد ہوئے (ان) کے دستورِ سزا کی طرح، اور اللہ بندوں پر ہرگز زیادتی نہیں چاہتاo

31. On the pattern of the punishment of the people of Nuh (Noah), ‘Ad and Thamud and the later communities. And Allah does not intend any injustice to (His) servants.

31. Mithla dabi qawmi noohin waAAadin wathamooda waallatheena min baAAdihim wama Allahu yureedu thulman lilAAibadi

31. den samme typen straff som rammet Noahs folk og ‛Ād og Thamōd og dem som var etter dem. Og Allah ønsker aldri noen urett mot Sine tjenere.

31. क़ौमे नूह और आद और समूद और जो लोग उनके बाद हुए (उन) के दस्तूरे सज़ा की तरह, और अल्लाह बन्दों पर हर्गिज़़ ज़ियादती नहीं चाहता।

,৩১. যেমনটি ঘটেছিল নূহ (আলাইহিস সালাম)-এঁর সম্প্রদায়, ’আদ, সামূদ এবং (তাদের) পরবর্তীদের ব্যাপারে। আর আল্লাহ্ (তাঁর) বান্দাদের প্রতি কখনোই কোনো অবিচার করতে চান না।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 31)
یَوۡمَ تُوَلُّوۡنَ مُدۡبِرِیۡنَ ۚ مَا لَکُمۡ مِّنَ اللّٰہِ مِنۡ عَاصِمٍ ۚ وَ مَنۡ یُّضۡلِلِ اللّٰہُ فَمَا لَہٗ مِنۡ ہَادٍ ﴿۳۳﴾

33. جس دن تم پیٹھ پھیر کر بھاگو گے اور تمہیں اللہ (کے عذاب) سے بچانے والا کوئی نہیں ہو گا اور جسے اللہ گمراہ ٹھہرا دے تو اس کے لئے کوئی ہادی و رہنما نہیں ہوتاo

33. The Day when you will turn your backs and flee away, and there will be no one to save you from (the torment of) Allah, and for him whom Allah holds astray there is no guide or leader.

33. Yawma tuwalloona mudbireena ma lakum mina Allahi min AAasimin waman yudlili Allahu fama lahu min hadin

33. den dag dere vil vende ryggen til i flukt og det vil ikke være noen til å redde dere fra Allah (Allahs pine). Og den Allah lar fare vill, for ham finnes det ingen rettleder.

33. जिस दिन तुम पीठ फेर कर भागोगे और तुम्हें अल्लाह (के अ़ज़ाब) से बचाने वाला कोई नहीं होगा और जिसे अल्लाह गुमराह ठहरा दे तो उसके लिए कोई हादी-व-रहनुमा नहीं होता।

,৩৩. যে দিন তোমরা পশ্চাতে ফিরে পলায়ন করবে এবং তোমাদেরকে আল্লাহ্ (-এঁর শাস্তি) থেকে রক্ষা করার কেউ থাকবে না। আর আল্লাহ্ যাকে পথভ্রষ্ট করেন তার জন্যে কোনো হেদায়াতদাতা ও পথপ্রদর্শক নেই।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 33)
وَ لَقَدۡ جَآءَکُمۡ یُوۡسُفُ مِنۡ قَبۡلُ بِالۡبَیِّنٰتِ فَمَا زِلۡتُمۡ فِیۡ شَکٍّ مِّمَّا جَآءَکُمۡ بِہٖ ؕ حَتّٰۤی اِذَا ہَلَکَ قُلۡتُمۡ لَنۡ یَّبۡعَثَ اللّٰہُ مِنۡۢ بَعۡدِہٖ رَسُوۡلًا ؕ کَذٰلِکَ یُضِلُّ اللّٰہُ مَنۡ ہُوَ مُسۡرِفٌ مُّرۡتَابُۨ ﴿ۚۖ۳۴﴾

34. اور (اے اہلِ مصر!) بے شک تمہارے پاس اس سے پہلے یوسف (علیہ السلام) واضح نشانیوں کے ساتھ آچکے اور تم ہمیشہ ان (نشانیوں) کے بارے میں شک میں (پڑے) رہے جو وہ تمہارے پاس لائے تھے، یہاں تک کہ جب وہ وفات پا گئے تو تم کہنے لگے کہ اب اللہ ان کے بعد ہرگز کسی رسول کو نہیں بھیجے گا۔ اسی طرح اللہ اس شخص کو گمراہ ٹھہرا دیتا ہے جو حد سے گزرنے والا شک کرنے والا ہوo

34. And, (O people of Egypt,) no doubt Yusuf (Joseph) came to you with clear signs before this. And you always remained doubtful about those (signs) which he brought to you until, when he passed away, you started saying: ‘Now Allah will never send any Messenger after him.’ In like manner, Allah holds one astray who is a transgressor and a sceptic,

34. Walaqad jaakum yoosufu min qablu bialbayyinati fama ziltum fee shakkin mimma jaakum bihi hatta itha halaka qultum lan yabAAatha Allahu min baAAdihi rasoolan kathalika yudillu Allahu man huwa musrifun murtabun

34. Og (å, Egypts folk!), uten tvil, Josef kom før dette til dere med tydelige tegn, men dere forble (fanget) i tvil om det (de tegnene) som han hadde brakt dere, helt til han gikk bort; da begynte dere å si: 'Nå vil Allah aldri sende et sendebud etter ham!' Slik lar Allah fare vill han som overskrider grensen og tviler.

34. और (ऐ अह्‌ले मिस्र!) बेशक तुम्हारे पास इससे पहले यूसुफ (अ़लैहिस्सलाम) वाजेह निशानियों के साथ आ चुके और तुम हमेशा उन (निशानयों) के बारे में शक में (पड़े) रहे जो वोह तुम्हारे पास लाए थे, यहां तक कि जब वोह वफात पा गए तो तुम कहने लगे कि अब अल्लाह उनके बाद हर्गिज़ किसी रसूल को नहीं भेजेगा। इसी तरह अल्लाह उस शख़्स को गुमराह ठहरा देता है जो हद से गुज़रने वाला शक करने वाला हो।

৩৪. আর (হে মিশরের অধিবাসীরা!) তোমাদের নিকট তো পূর্বেও ইউসূফ (আলাইহিস সালাম) এসেছিলেন সুস্পষ্ট নিদর্শনাবলী নিয়ে। অথচ তোমরা সর্বদা এ (নিদর্শনাবলীর) ব্যাপারে সন্দেহ পোষণ করতে যা তিনি তোমাদের নিকট নিয়ে এসেছিলেন। এমনকি যখন তিনি মৃত্যুবরণ করলেন তখন তোমরা বলতে লাগলে, ‘এখন তাঁর পরে আল্লাহ্ কখনো কোনো রাসূল প্রেরণ করবেন না’। এভাবেই আল্লাহ্ তাকে পথভ্রষ্ট করেন যে সীমা অতিক্রমকারী, সংশয়বাদী

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 34)
الَّذِیۡنَ یُجَادِلُوۡنَ فِیۡۤ اٰیٰتِ اللّٰہِ بِغَیۡرِ سُلۡطٰنٍ اَتٰہُمۡ ؕ کَبُرَ مَقۡتًا عِنۡدَ اللّٰہِ وَ عِنۡدَ الَّذِیۡنَ اٰمَنُوۡا ؕ کَذٰلِکَ یَطۡبَعُ اللّٰہُ عَلٰی کُلِّ قَلۡبِ مُتَکَبِّرٍ جَبَّارٍ ﴿۳۵﴾

35. جو لوگ اللہ کی آیتوں میں جھگڑا کرتے ہیں بغیر کسی دلیل کے جو ان کے پاس آئی ہو، (یہ جھگڑا کرنا) اللہ کے نزدیک اور ایمان والوں کے نزدیک سخت بیزاری (کی بات) ہے، اسی طرح اللہ ہر ایک مغرور (اور) سر کش کے دل پر مُہر لگا دیتا ہےo

35. Those who argue about the Revelations of Allah without any proof that has come to them, (their argumentation) is awfully displeasing in the sight of Allah and in the sight of believers. That is how Allah seals up the heart of every arrogant (and) tyrant.’

35. Allatheena yujadiloona fee ayati Allahi bighayri sultanin atahum kabura maqtan AAinda Allahi waAAinda allatheena amanoo kathalika yatbaAAu Allahu AAala kulli qalbi mutakabbirin jabbarin

35. Og de som krangler om Allahs åpenbaringer uten at noe bevis har kommet til dem – (denne grunnløse kranglingen er) en stor motbydelig sak i Allahs øyne og i de troendes øyne. Slik setter Allah segl over enhver arrogant og enhver oppsetsig persons hjerte.»

35. जो लोग अल्लाह की आयतों में झगड़ा करते हैं बिगै़र किसी दलील के जो उनके पास आई हो, (ये झगड़ा करना) अल्लाह के नज़्दीक और ईमान वालों के नज़्दीक सख़्त बेज़ारी (की बात) है, इसी तरह अल्लाह हर एक मग़रूर (और) सरकश के दिल पर मुहर लगा देता है।

,৩৫. যারা নিজেদের কাছে কোনো দলিল-প্রমাণ না থাকা সত্তেও আল্লাহ্‌র আয়াতসমূহ নিয়ে তর্কে লিপ্ত হয়; (তাদের এ তর্ক) আল্লাহ্‌র দৃষ্টিতে এবং ঈমানদারগণের দৃষ্টিতে অত্যন্ত অপছন্দনীয় (বিষয়)। এভাবে আল্লাহ্ প্রত্যেক অহঙ্কারী (এবং) উদ্ধতের অন্তর মোহরাঙ্কিত করে দেন।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 35)
اَسۡبَابَ السَّمٰوٰتِ فَاَطَّلِعَ اِلٰۤی اِلٰہِ مُوۡسٰی وَ اِنِّیۡ لَاَظُنُّہٗ کَاذِبًا ؕ وَ کَذٰلِکَ زُیِّنَ لِفِرۡعَوۡنَ سُوۡٓءُ عَمَلِہٖ وَ صُدَّ عَنِ السَّبِیۡلِ ؕ وَ مَا کَیۡدُ فِرۡعَوۡنَ اِلَّا فِیۡ تَبَابٍ ﴿٪۳۷﴾

37. (یعنی) آسمانوں کے راستوں پر، پھر میں موسٰی کے خدا کو جھانک کر دیکھ سکوں اور میں تو اسے جھوٹا ہی سمجھتا ہوں، اور اس طرح فرعون کے لئے اس کی بد عملی خوش نما کر دی گئی اور وہ (اللہ کی) راہ سے روک دیا گیا، اور فرعون کی پُرفریب تدبیر محض ہلاکت ہی میں تھیo

37. The tracts to the heavens; then I may peer and glance at the God of Musa (Moses); and I consider him but a liar.’ And in this way, the evil conduct of Pharaoh was made charming for him and he was hindered from the path (of Allah). And the treacherous plan of Pharaoh was nothing but a catastrophe.

37. Asbaba alssamawati faattaliAAa ila ilahi moosa wainnee laathunnuhu kathiban wakathalika zuyyina lifirAAawna sooo AAamalihi wasudda AAani alssabeeli wama kaydu firAAawna illa fee tababin

37. himlenes veier, så jeg kan kikke på Moses' Gud, for jeg anser ham kun som en løgner!» Og slik ble det onde i faraos handlinger gjort attraktivt for ham, og han ble hindret fra veien (Allahs vei). Og faraos bedragerske plan var bare mislykket.

37. (यानी) आस्मानों के रास्तों पर, फिर मैं मूसा के ख़ुदा को झांक कर देख सकूं और मैं तो उसे झूटा ही समझता हूं, और इस तरह फिरऔन के लिए उसकी बद अ़मली ख़ुशनुमा कर दी गई और वोह (अल्लाह की) राह से रोक दिया गया, और फिरऔन की पुर फरेब तद्‌बीर महज़ हलाकत ही में थी।

,৩৭. আকাশমন্ডলীতে আরোহণের পথে, অতঃপর যেন উঁকি দিয়ে দেখতে পাই মূসার ইলাহ্কে। তবে আমি তো তাঁকে মিথ্যাবাদীই মনে করি।’ আর এভাবে ফেরাউনের জন্যে তার মন্দ কর্মকে শোভনীয় করা হয়েছিল এবং তাকে (আল্লাহ্‌র) পথ থেকে নিবৃত্ত রাখা হয়েছিল। আর ফেরাউনের ষড়যন্ত্র কেবল বিপর্যয়ই ছিল।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 37)
یٰقَوۡمِ اِنَّمَا ہٰذِہِ الۡحَیٰوۃُ الدُّنۡیَا مَتَاعٌ ۫ وَّ اِنَّ الۡاٰخِرَۃَ ہِیَ دَارُ الۡقَرَارِ ﴿۳۹﴾

39. اے میری قوم! یہ دنیا کی زندگی بس (چند روزہ) فائدہ اٹھانے کے سوا کچھ نہیں اور بے شک آخرت ہی ہمیشہ رہنے کا گھر ہےo

39. O my people! The life of this world is nothing but (a few days’) gain, and the Hereafter is certainly a home to live in forever.

39. Ya qawmi innama hathihi alhayatu alddunya mataAAun wainna alakhirata hiya daru alqarari

39. Å, mitt folk! Dette jordelivet er ikke noe annet enn (noen få dagers) gagn, mens det hinsidige i sannhet er det evige hjem.

39. ऐ मेरी क़ौम! ये दुन्या की ज़िन्दगी बस (चन्द रोज़ा) फाइदा उठाने के सिवा कुछ नहीं और बेशक आख़िरत ही हमेशा रहने का घर है।

৩৯. হে আমার সম্প্রদায়! পার্থিব এ জীবন তো কেবল (অস্থায়ী) উপভোগ ছাড়া কিছুই নয় এবং অবশ্যই পরকালই হচ্ছে চিরস্থায়ী আবাস।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 39)
مَنۡ عَمِلَ سَیِّئَۃً فَلَا یُجۡزٰۤی اِلَّا مِثۡلَہَا ۚ وَ مَنۡ عَمِلَ صَالِحًا مِّنۡ ذَکَرٍ اَوۡ اُنۡثٰی وَ ہُوَ مُؤۡمِنٌ فَاُولٰٓئِکَ یَدۡخُلُوۡنَ الۡجَنَّۃَ یُرۡزَقُوۡنَ فِیۡہَا بِغَیۡرِ حِسَابٍ ﴿۴۰﴾

40. جس نے برائی کی تو اسے بدلہ نہیں دیا جائے گا مگر صرف اسی قدر، اور جس نے نیکی کی، خواہ مرد ہو یا عورت اور مومن بھی ہو تو وہی لوگ جنّت میں داخل ہوں گے انہیں وہاں بے حساب رِزق دیا جائے گاo

40. He who commits evil will not be rewarded but with the same measure. And whoever behaves piously, whether male or female, and is a believer as well, it is they who will enter Paradise. There they will be given sustenance without measure.

40. Man AAamila sayyiatan fala yujza illa mithlaha waman AAamila salihan min thakarin aw ontha wahuwa muminun faolaika yadkhuloona aljannata yurzaqoona feeha bighayri hisabin

40. Den som begår illgjerninger, vil ikke bli lønnet med noe annet enn det samme som dem, og den som handler rettskaffent, det være seg en mann eller en kvinne, og vedkommende er en troende i tillegg, er de som vil tre inn i paradiset; deri vil de bli forsynt uten at det regnes på det.

40. जिसने बुराई की तो उसे बदला नहीं दिया जाएगा मगर सिर्फ उसी क़द्र, और जिसने नेकी की, ख्व़ाह मर्द हो या औरत और मोमिन भी हो तो वोही लोग जन्नत में दाख़िल होंगे उन्हें वहां बे हिसाब रिज़्क़ दिया जाएगा।

৪০. যে মন্দ কর্ম করে তাকে এর সমপরিমাণ প্রতিদানই দেয়া হবে। আর পুরুষ কিংবা নারীর যে কেউই সৎকর্ম করে এবং মুমিন হয়, তারাই জান্নাতে প্রবেশ করবে। সেখানে তাদেরকে দেয়া হবে অপরিমিত রিযিক।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 40)
تَدۡعُوۡنَنِیۡ لِاَکۡفُرَ بِاللّٰہِ وَ اُشۡرِکَ بِہٖ مَا لَیۡسَ لِیۡ بِہٖ عِلۡمٌ ۫ وَّ اَنَا اَدۡعُوۡکُمۡ اِلَی الۡعَزِیۡزِ الۡغَفَّارِ ﴿۴۲﴾

42. تم مجھے (یہ) دعوت دیتے ہو کہ میں اللہ کے ساتھ کفر کروں اور اس کے ساتھ اس چیز کو شریک ٹھہراؤں جس کا مجھے کچھ علم بھی نہیں اور میں تمہیں خدائے غالب کی طرف بلاتا ہوں جو بڑا بخشنے والا ہےo

42. You invite me to deny Allah, and associate with Him that of which I have no knowledge, whilst I invite you to the Almighty God, Who is Most Forgiving.

42. TadAAoonanee liakfura biAllahi waoshrika bihi ma laysa lee bihi AAilmun waana adAAookum ila alAAazeezi alghaffari

42. Dere inviterer meg til å vise vantro mot Allah og likestille Ham med det som jeg ikke har noen viten om, mens jeg inviterer dere til den Allmektige, den mest Tilgivende Herren.

42. तुम मुझे (ये) दावत देते हो कि मैं अल्लाह के साथ कुफ्र करूं और उसके साथ उस चीज़ को शरीक ठहराऊं जिसका मुझे कुछ इल्म भी नहीं और मैं तुम्हें ख़ुदाए ग़ालिब की तरफ बुलाता हूं जो बड़ा बख़्शने वाला है।

৪২. তোমরা আমাকে আহ্বান করছো যেন আমি আল্লাহ্কে অস্বীকার করি এবং তাঁর সমকক্ষ কিছু দাঁড় করাই, যার সম্পর্কে আমার কোনো জ্ঞানই নেই; পক্ষান্তরে আমি তোমাদেরকে আহ্বান করছি পরাক্রমশালী আল্লাহ্‌র দিকে, যিনি মহাক্ষমাশীল।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 42)
لَا جَرَمَ اَنَّمَا تَدۡعُوۡنَنِیۡۤ اِلَیۡہِ لَیۡسَ لَہٗ دَعۡوَۃٌ فِی الدُّنۡیَا وَ لَا فِی الۡاٰخِرَۃِ وَ اَنَّ مَرَدَّنَاۤ اِلَی اللّٰہِ وَ اَنَّ الۡمُسۡرِفِیۡنَ ہُمۡ اَصۡحٰبُ النَّارِ ﴿۴۳﴾

43. سچ تو یہ ہے کہ تم مجھے جس چیز کی طرف بلا رہے ہو وہ نہ تو دنیا میں پکارے جانے کے قابل ہے اور نہ (ہی) آخرت میں اور بے شک ہمارا واپس لوٹنا اللہ ہی کی طرف ہے اور یقیناً حد سے گزرنے والے ہی دوزخی ہیںo

43. The truth is that what you are calling me to is not worth calling either in this world or in the Hereafter. And surely, our return is to Allah alone, and certainly those who transgress are the inmates of Hell.

43. La jarama annama tadAAoonanee ilayhi laysa lahu daAAwatun fee alddunya wala fee alakhirati waanna maraddana ila Allahi waanna almusrifeena hum ashabu alnnari

43. Sannheten er den at det dere inviterer meg til, ikke er verdt å påkalle i denne verden og ei heller i det hinsidige. Og sannelig, vår tilbakevending er til Allah alene, og i sannhet, de som overskrider grensen, er helvetes beboere.

43. सच तो ये है कि तुम मुझे जिस चीज की तरफ बुला रहे हो वोह न तो दुन्या में पुकारे जाने के क़ाबिल है और न (ही) आख़िरत में और बेशक हमारा वापस लौटना अल्लाह ही की तरफ है और यक़ीनन हद से गुज़रने वाले ही दोज़ख़ी हैं।

৪৩. সত্য তো এ যে, তোমরা আমাকে যার দিকে আহ্বান করছো, তা না পার্থিব জীবনে আহ্বানযোগ্য, আর না পরকালীন জীবনে। বস্তুত আমাদের প্রত্যাবর্তন তো আল্লাহ্‌রই দিকে, আর নিশ্চয়ই সীমালঙ্ঘনকারীরাই জাহান্নামের অধিবাসী।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 43)
فَسَتَذۡکُرُوۡنَ مَاۤ اَقُوۡلُ لَکُمۡ ؕ وَ اُفَوِّضُ اَمۡرِیۡۤ اِلَی اللّٰہِ ؕ اِنَّ اللّٰہَ بَصِیۡرٌۢ بِالۡعِبَادِ ﴿۴۴﴾

44. سو تم عنقریب (وہ باتیں) یاد کرو گے جو میں تم سے کہہ رہا ہوں، اور میں اپنا معاملہ اللہ کے سپرد کرتا ہوں، بے شک اللہ بندوں کو دیکھنے والا ہےo

44. So you will soon recall (these words) that I am saying to you. And I consign my affair to Allah. Surely, Allah is Ever-Watchful of the servants.’

44. Fasatathkuroona ma aqoolu lakum waofawwidu amree ila Allahi inna Allaha baseerun bialAAibadi

44. Snart vil dere komme i hu det (disse ordene) som jeg sier til dere, og jeg overgir min sak til Allah. Sannelig, Allah holder et evig øye med Sine tjenere.»

44. सो तुम अ़नक़रीब (वोह बातें) याद करोगे जो मैं तुम से कह रहा हूं, और मैं अपना मुआमला अल्लाह के सुपुर्द करता हूं, बेशक अल्लाह बन्दों को देखने वाला है।

৪৪. সুতরাং তোমরা অচিরেই (এ কথাগুলো) স্মরণ করবে যা আমি তোমাদেরকে বলছি। আর আমি আমার বিষয়াদি আল্লাহ্‌র সমীপে সমর্পণ করছি। নিশ্চয়ই আল্লাহ্ বান্দাদের সর্বদ্রষ্টা।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 44)
اَلنَّارُ یُعۡرَضُوۡنَ عَلَیۡہَا غُدُوًّا وَّ عَشِیًّا ۚ وَ یَوۡمَ تَقُوۡمُ السَّاعَۃُ ۟ اَدۡخِلُوۡۤا اٰلَ فِرۡعَوۡنَ اَشَدَّ الۡعَذَابِ ﴿۴۶﴾

46. آتشِ دوزخ کے سامنے یہ لوگ صبح و شام پیش کئے جاتے ہیں اور جس دن قیامت بپا ہوگی (تو حکم ہوگا:) آلِ فرعون کو سخت ترین عذاب میں داخل کر دوo

46. They are brought before the Fire of Hell morning and evening. And the Day when Resurrection occurs (a voice will command:) ‘Cast the people of Pharaoh into the most miserable chastisement.’

46. Alnnaru yuAAradoona AAalayha ghuduwwan waAAashiyyan wayawma taqoomu alssaAAatu adkhiloo ala firAAawna ashadda alAAathabi

46. De stilles for helvetes ild om morgenen og aftenen, og den dagen timen vil stå, (vil det bli befalt): «Før faraos folk inn i den strengeste pinen!»

46. आतिशे दोज़ख़ के सामने ये लोग सुब्हो शाम पेश किए जाते हैं और जिस दिन क़ियामत बपा होगी (तो हुक्म होगा), आले फिरऔन को सख़्त तरीन अ़ज़ाब में दाख़िल कर दो।

৪৬. জাহান্নামের অগ্নির সম্মুখে তাদেরকে উপস্থিত করা হয় সকাল ও সন্ধায়। আর যেদিন কিয়ামত সংঘটিত হবে সেদিন (বলা হবে,) ‘ফেরাউনের লোকজনকে কঠিনতম শাস্তিতে নিক্ষেপ করো’।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 46)
وَ اِذۡ یَتَحَآجُّوۡنَ فِی النَّارِ فَیَقُوۡلُ الضُّعَفٰٓؤُا لِلَّذِیۡنَ اسۡتَکۡبَرُوۡۤا اِنَّا کُنَّا لَکُمۡ تَبَعًا فَہَلۡ اَنۡتُمۡ مُّغۡنُوۡنَ عَنَّا نَصِیۡبًا مِّنَ النَّارِ ﴿۴۷﴾

47. اور جب وہ لوگ دوزخ میں باہم جھگڑیں گے تو کمزور لوگ ان سے کہیں گے جو (دنیا میں) بڑائی ظاہر کرتے تھے کہ ہم تو تمہارے پیروکار تھے سو کیا تم آتشِ دوزخ کا کچھ حصّہ (ہی) ہم سے دور کر سکتے ہوo

47. And when they will fall out with one another in Hell, the weak will say to those who used to show arrogance (in the world): ‘We were your followers, so can you remove from us (even) a portion of the Fire of Hell?’

47. Waith yatahajjoona fee alnnari fayaqoolu aldduAAafao lillatheena istakbaroo inna kunna lakum tabaAAan fahal antum mughnoona AAanna naseeban mina alnnari

47. Og når de krangler seg imellom i helvete, vil de svake si til dem som viste hovmod (i verden): «Vi var deres tilhengere! Kan dere fjerne noen del av helvetes ild fra oss?»

47. और जब वोह लोग दोज़ख़ में बाहम झगड़ेंगे तो कमज़ोर लोग उनसे कहेंगे जो (दुन्या में) बड़ाई ज़ाहिर करते थे कि हम तो तुम्हारे पैरोकार थे सो क्या तुम आतिशे दोज़ख़ का कुछ हिस्सा (ही) हम से दूर कर सकते हो।

৪৭. আর যখন তারা জাহান্নামে পরস্পরে বিবাদ করবে, তখন দুর্বলেরা সেসব লোকদেরকে বলবে, যারা (পার্থিব জীবনে) অহঙ্কার করে বেড়াতো, ‘আমরা তো তোমাদেরই অনুসারী ছিলাম, কাজেই জাহান্নামের আগুনের (অন্তত) কিছু অংশ কি তোমরা আমাদের থেকে অপসারণ করবে?’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 47)
قَالَ الَّذِیۡنَ اسۡتَکۡبَرُوۡۤا اِنَّا کُلٌّ فِیۡہَاۤ ۙ اِنَّ اللّٰہَ قَدۡ حَکَمَ بَیۡنَ الۡعِبَادِ ﴿۴۸﴾

48. تکبر کرنے والے کہیں گے: ہم سب ہی اسی (دوزخ) میں پڑے ہیں بے شک اللہ نے بندوں کے درمیان حتمی فیصلہ فرما دیا ہےo

48. Those who practised arrogance will say: ‘We all are doomed in the same Hell; surely, Allah has given His final judgment amongst the servants.’

48. Qala allatheena istakbaroo inna kullun feeha inna Allaha qad hakama bayna alAAibadi

48. De som var hovmodige, vil si: «Vi er i det (helvete) alle sammen! Sannelig, Allah har tatt en endelig avgjørelse om tjenerne.»

48. तकब्बुर करने वाले कहेंगे: हम सब ही उसी (दोज़ख़) में पड़े हैं बेशक अल्लाह ने बन्दों केदर्मियान हत्मी फैसला फरमा दिया है।

৪৮. অহঙ্কারীরা বলবে, ‘আমরা সকলেই তো এতে (এই জাহান্নামে) পড়ে আছি। নিশ্চয়ই আল্লাহ্ বান্দাদের মাঝে চুড়ান্ত ফায়সালা করে ফেলেছেন।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 48)
وَ قَالَ الَّذِیۡنَ فِی النَّارِ لِخَزَنَۃِ جَہَنَّمَ ادۡعُوۡا رَبَّکُمۡ یُخَفِّفۡ عَنَّا یَوۡمًا مِّنَ الۡعَذَابِ ﴿۴۹﴾

49. اور آگ میں پڑے ہوئے لوگ دوزخ کے داروغوں سے کہیں گے: اپنے رب سے دعا کرو کہ وہ کسی دن تو ہم سے عذاب ہلکا کر دےo

49. And those burning in the Fire will say to the keepers of Hell: ‘Pray to your Lord that He lessens our torment some day.’

49. Waqala allatheena fee alnnari likhazanati jahannama odAAoo rabbakum yukhaffif AAanna yawman mina alAAathabi

49. Og de som er i ilden, vil si til helvetes voktere: «Be skuddbønn til Herren deres, at Han skal lette på pinen for oss en dag!»

49. और आग में पड़े हुए लोग दोज़ख़ के दारोग़ों से कहेंगे: अपने रब से दुआ करो कि वोह किसी दिन तो हम से अ़ज़ाब हल्का कर दे।

৪৯. আগুনে জ্বলতে থাকা লোকেরা জাহান্নামের প্রহরীদেরকে বলবে, ‘তোমাদের প্রতিপালকের নিকট প্রার্থনা করো, তিনি যেন আমাদের থেকে অন্তত এক দিনের শাস্তি লাঘব করেন’।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 49)
قَالُوۡۤا اَوَ لَمۡ تَکُ تَاۡتِیۡکُمۡ رُسُلُکُمۡ بِالۡبَیِّنٰتِ ؕ قَالُوۡا بَلٰی ؕ قَالُوۡا فَادۡعُوۡا ۚ وَ مَا دُعٰٓؤُا الۡکٰفِرِیۡنَ اِلَّا فِیۡ ضَلٰلٍ ﴿٪۵۰﴾

50. وہ کہیں گے: کیا تمہارے پاس تمہارے پیغمبر واضح نشانیاں لے کر نہیں آئے تھے، وہ کہیں گے: کیوں نہیں، (پھر داروغے) کہیں گے: تم خود ہی دعا کرو اور کافروں کی دعا (ہمیشہ) رائیگاں ہی ہوگیo

50. They will say: ‘Did your Messengers not come to you with clear signs?’ They will reply: ‘Yes, of course.’ (Then the keepers) will say: ‘So pray yourselves.’ But the disbelievers’ prayer will (always) be in vain.

50. Qaloo awalam taku tateekum rusulukum bialbayyinati qaloo bala qaloo faodAAoo wama duAAao alkafireena illa fee dalalin

50. Vokterne vil si: «Kom da ikke sendebudene deres til dere med innlysende tegn?» De vil si: «Jo, sannelig!» Vokterne vil si: «Be skuddbønn, dere selv!», men de vantros skuddbønn vil (alltid) være forgjeves.

50. वोह कहेंगे: क्या तुम्हारे पास तुम्हारे पैग़म्बर वाजे़ह निशानियां लेकर नहीं आए थे, वोह कहेंगे: क्यों नहीं, (फिर दारोग़े) कहेंगे: तुम ख़ुद ही दुआ करो और काफिरों की दुआ (हमेशा) राएगां ही होगी।

৫০. তারা বলবে, ‘তোমাদের নিকট কি সুস্পষ্ট নিদর্শনাবলী নিয়ে তোমাদের রাসূলগণ আসেননি?’ তারা বলবে, ‘হ্যাঁ, অবশ্যই’। (তখন প্রহরীরা) বলবে, ‘তোমরা নিজেরাই প্রার্থনা করো’। তবে কাফেরদের প্রার্থনা (সর্বদা) বৃথাই হয়।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 50)
اِنَّا لَنَنۡصُرُ رُسُلَنَا وَ الَّذِیۡنَ اٰمَنُوۡا فِی الۡحَیٰوۃِ الدُّنۡیَا وَ یَوۡمَ یَقُوۡمُ الۡاَشۡہَادُ ﴿ۙ۵۱﴾

51. بے شک ہم اپنے رسولوں کی اور ایمان لانے والوں کی دنیوی زندگی میں (بھی) مدد کرتے ہیں اور اس دن (بھی کریں گے) جب گواہ کھڑے ہوں گےo

51. Surely, We help Our Messengers and those who believe both in the life of this world and on the Day when the witnesses will rise,

51. Inna lanansuru rusulana waallatheena amanoo fee alhayati alddunya wayawma yaqoomu alashhadu

51. Sannelig, Vi hjelper sendebudene Våre og dem som antar troen i jordelivet, og også den dagen da vitnene står fram,

51. बेशक हम अपने रसूलों की और ईमान लाने वालों की दुन्यवी ज़िन्दगी में (भी) मदद करते हैं और उस दिन (भी करेंगे) जब गवाह खड़े होंगे।

৫১. অবশ্যই আমরা আমাদের রাসূলগণকে এবং ঈমানদারগণকে পার্থিব জীবনেও সাহায্য করি এবং সেদিনও (সাহায্য করবো) যেদিন সাক্ষীগণ দন্ডায়মান হবে।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 51)
یَوۡمَ لَا یَنۡفَعُ الظّٰلِمِیۡنَ مَعۡذِرَتُہُمۡ وَ لَہُمُ اللَّعۡنَۃُ وَ لَہُمۡ سُوۡٓءُ الدَّارِ ﴿۵۲﴾

52. جس دن ظالموں کو اُن کی معذرت فائدہ نہیں دے گی اور اُن کے لئے پھٹکار ہوگی اور اُن کے لئے (جہنّم کا) بُرا گھر ہوگاo

52. The Day when the excuse of the wrongdoers will not benefit them. And there will be the curse on them, and for them will be the evil home (in Hell).

52. Yawma la yanfaAAu alththalimeena maAAthiratuhum walahumu allaAAnatu walahum sooo alddari

52. den dagen da de ondsinnedes unnskyldning ikke er til nytte for dem og det vil være forbannelse og et forferdelig hjem (i helvete) for dem.

52. जिस दिन ज़ालिमों को उनकी मा’ज़ेरत फाइदा नहीं देगी और उनके लिए फिटकार होगी और उनके लिए (जहन्नम का) बुरा घर होगा।

৫২. যেদিন অত্যাচারীদের অযুহাত কোনো কাজেই আসবে না। আর তাদের জন্যে রয়েছে অভিশাপ এবং (জাহান্নামের) নিকৃষ্ট আবাস।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 52)
وَ لَقَدۡ اٰتَیۡنَا مُوۡسَی الۡہُدٰی وَ اَوۡرَثۡنَا بَنِیۡۤ اِسۡرَآءِیۡلَ الۡکِتٰبَ ﴿ۙ۵۳﴾

53. اور بے شک ہم نے موسٰی (علیہ السلام) کو (کتاب) ہدایت عطا کی اور ہم نے (اُن کے بعد) بنی اسرائیل کو (اُس) کتاب کا وارث بنایاo

53. And verily We gave Musa ([Moses] the Book of) guidance, and (after him) We made the Children of Israel the inheritors of that (Book),

53. Walaqad atayna moosa alhuda waawrathna banee israeela alkitaba

53. Og uten tvil, Vi tildelte Moses rettledningen (skriften), og Vi gjorde Israels barn til arvtakere av den skriften (etter ham),

53. और बेशक हमने मूसा (अ़लैहिस्सलाम) को (किताबे) हिदायत अ़ता की और हमने (उनके बाद) बनी इस्राईल को (उस) किताब का वारिस बनाया।

৫৩. আর নিশ্চয়ই আমরা মূসা (আলাইহিস সালাম)-কে দান করেছিলাম হেদায়াত (-এর কিতাব) এবং (তাঁর পরে) বনী ইসরাঈলকে উত্তরাধিকারী করেছিলাম (এ কিতাবের)

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 53)
فَاصۡبِرۡ اِنَّ وَعۡدَ اللّٰہِ حَقٌّ وَّ اسۡتَغۡفِرۡ لِذَنۡۢبِکَ وَ سَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّکَ بِالۡعَشِیِّ وَ الۡاِبۡکَارِ ﴿۵۵﴾

55. پس آپ صبر کیجئے، بے شک اللہ کا وعدہ حق ہے اور اپنی اُمت کے گناہوں کی بخشش طلب کیجئے٭ اور صبح و شام اپنے رب کی حمد کے ساتھ تسبیح کیا کیجئےo

٭ لِذَنبِكَ میں ”امت“ مضاف ہے جو کہ محذوف ہے، لہٰذا اس بناء پر یہاں وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ سے مراد امت کے گناہ ہیں۔ امام نسفی، امام قرطبی اور علامہ شوکانی نے یہی معنی بیان کیا ہے۔ حوالہ جات ملاحظہ کریں: 1۔ (وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ) أی لِذَنبِ أُمتِکَ یعنی اپنی امت کے گناہوں کی بخشش طلب کیجئے۔ (نسفی، مدارک التنزیل و حقائق التاویل، 4: 359)۔ 2۔ (وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ) قیل: لِذَنبِ أُمتِکَ حذف المضاف و أقیم المضاف الیہ مقامہ۔ ”وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ کے بارے میں کہا گیا ہے کہ اس سے مراد امت کے گناہ ہیں۔ یہاں مضاف کو حذف کر کے مضاف الیہ کو اس کا قائم مقام کر دیا گیا۔“ (قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، 15: 324)۔ 3۔ وَ قیل: لِذَنبِکَ لِذَنبِ أُمتِکَ فِی حَقِّکَ ”یہ بھی کہا گیا ہے کہ لِذَنبِکَ یعنی آپ اپنے حق میں امت سے سرزَد ہونے والی خطاؤں کی بخشش طلب کیجئے۔“ (ابن حیان اندلسی، البحر المحیط، 7: 471)۔ 4۔ (وَاسْتَغْفِرْ لِذَنبِكَ) قیل: المراد ذنب أمتک فھو علی حذف المضاف ” کہا گیا ہے کہ اس سے مراد امت کے گناہ ہیں اور یہ معنی مضاف کے محذوف ہونے کی بناء پر ہے۔“ ( علامہ شوکانی، فتح القدیر، 4: 497)

55. So keep patience. Assuredly, the promise of Allah is true. And ask forgiveness for the sins of your Umma (Community),* and glorify your Lord with His praise in the evening and in the morning.

* In ‘li-dhanbi-ka’ the co-related noun is Umma which is omitted. On this basis, therefore, the verse ‘wa-staghfir li-dhanbi-ka’ denotes the sins committed by Umma. The leading scholars, Imam al-Nasafi, Imam al-Qurtubi and ‘Allama al-Shawkani, have drawn the same meaning. For references, see the following: 1. ‘Wa-staghfir li-dhanbi-ka’ means ‘li-dhanbi Ummati-ka’, that is, the sins of your Umma. (al-Nasafi in Madarik al-Tanzil wa Haqa’iq al-Ta’wil, 4:359.) 2. ‘Wa-staghfir li-dhanbi-ka’ means ‘li-dhanbi Ummati-ka’. Hudhifa al-mudaf wa uqima al-mudaf il-ayh maqama-hu’. It is stated that ‘wa-staghfir li-dhanbi-ka’ implies the sins of Umma. The co-related noun has been omitted in the given phrase and is represented by the noun it is co-related to. (al-Qurtubi in al-Jami‘ li-Ahkam al-Qur’an, 15:324.) 3. Wa qila li-dhanbi Ummati-ka fi haqqi-ka. This is also expositioned that li-dhanbi-ka means for the misdeeds committed by Umma pertaining to what is your due. (Ibn Hayyan al-Andalusi in Bahr al-Muhit, 7:471.) 4. ‘Wa-staghfir li-dhanbi-ka’ means ‘dhanbi Ummati-ka, fa-huwa ‘ala hadhfi al-mudaf’. It implies the sins of Umma and this interpretation is based on omission of the co-related noun. (al-Shawkani in Fath al-Qadir, 4:497.)

55. Faisbir inna waAAda Allahi haqqun waistaghfir lithanbika wasabbih bihamdi rabbika bialAAashiyyi waalibkari

55. Så vis tålmodighet! Sannelig, Allahs løfte er sant, og be om tilgivelse for dine tilhengeres (det muslimske samfunnets) synder*, og forherlige din Herres hellighet med lovprisning om aftenen og morgenen.

* I li-żambik (dine synder) er ommah (tilhengere [det muslimske samfunnet]) andreleddet i genitivsuttrykket og er underforstått i dette verset; derfor betyr wastaghfir-li-żambik («be om tilgivelse for dine synder») «be om tilgivelse for dine tilhengeres synder». Se: Nasafi (4:359), Qortobi (15:324), al-Bahr-ol-mohīt(7:471) og Shaukāni (4:497).

55. पस आप सब्र कीजिए, बेशक अल्लाह का वादा हक़्क़ है और अपनी उम्मत के गुनाहों की बख़्शिश तलब कीजिए * और सुब्हो शाम अपने रब की हम्द के साथ तस्बीह किया कीजिए।

* لذنبک में “उम्मत” मुज़ाफ है जो कि महज़ूफ है, लिहाज़ा इस बिना पर यहां واستغفر لذنبک से मुराद उम्मत के गुनाह हैं। इमाम नस्फी, इमाम क़ुर्तबी और अ़ल्लामा शौकानी ने येही मअ़ना बयान किया है। - हवाला जात मुलाहिज़ा करें: 1. (واستغفر لذنبک) ای لذنب امتک“यानी अपनी उम्मत के गुनाहों की बख़्शिश तलब कीजिए”। (नस्फी, मदारिकुत्‌ तंज़ील व हकाइकुत्‌ तावील, 4: 359) 2 (واستغفر لذنبک) قیل: لذنب امتک حذف المضاف و اقیم المضاف الیہ مقامہ" واستغفر لذنبک के बारे में कहा गया है कि इससे मुराद उम्मत के गुनाह हैं। यहां मुज़ाफ को हज़फ करके मुज़ाफ इलैह को उसका क़ाइम मक़ाम कर दिया गया।” (क़ुर्तबी, अल जामेअ लेअहकामिल क़ुरआन, 15: 324) 3. وقیل لذنبک لذنب امتک فی حقک ये भी कहा गया है कि لذنبک यानी आप अपने हक़्क़ में उम्मत से सरज़द होने वाली ख़ताओं की बख़्शिश तलब कीजिए।” (इब्ने हय्यान, उन्दुलुसी, अल बहरुल मुहीत, 7: 471) 4. (واستغفر لذنبک) قیل المر ادذنب امتک فھر علی حذف المضاف “ कहा गया है कि इससे मुराद उम्मत के गुनाह हैं और ये मअ़ना मुज़ाफ के महज़ूफ होने की बिना पर है।” (अ़ल्लामा शौकानी, फत्हुल क़दीर, 4: 497) )

৫৫. অতঃপর আপনি ধৈর্য ধরুন, নিশ্চই আল্লাহ্‌র অঙ্গীকার সত্য। আর আপনার উম্মতের গোনাহের জন্যে ক্ষমা প্রার্থনা করুন।* আর সকালে ও সন্ধায় আপনার প্রতিপালকের সপ্রশংস পবিত্রতা ও মহিমা ঘোষণা করুন।

*‘লি যাম্বিকা’র সাথে “উম্মত” শব্দটি মুযাফ যা উহ্য রয়েছে। এ কারণে এর ভিত্তিতে এখানে ‘ওয়াসতাগফির লি যাম্বিকা’র দ্বারা উদ্দেশ্য হলো উম্মতের গোনাহ। ইমাম নাসাফী, ইমাম কুরতুবী এবং আল্লামা শাউকানী এ অর্থ বর্ণনা করেছেন। উদ্ধৃতি দেখুন, ১. (ওয়াসতাগফির লি যাম্বিকা) অর্থাৎ ‘লিযাম্বি উম্মাতিকা’ আপনার উম্মতের গোনাহের ক্ষমা প্রার্থনা করুন। (নাসাফী, মাদারিকুত তানযীল ওয়া হাকায়িকুত তাবিল, ৪:৩৫৯) ২.(ওয়াসতাগফির লি যাম্বিকা) কেউ কেউ বলেন, ‘লিযাম্বি উম্মাতিকা’ মুযাফকে উহ্য করে মুযাফে ইলাইহিকে তার স্থলবর্তী করে দেয়া হয়েছে। ‘ওয়াসতাগফির লি যাম্বিকা’র ব্যাপারে বলা হয়েছে যে, এর দ্বারা উদ্দেশ্য হলো উম্মতের গোনাহ। এখানে মুযাফকে উহ্য করে মুযাফে ইলাইহিকে তার স্থলাভিষিক্ত করে দেয়া হয়েছে। (কুরতুবী, আল-জামী লি আহকামিল কুরআন, ১৫:৩২৪) ৩. কেউ কেউ বলেছেন, ‘লিযাম্বিকা লিযাম্বি উম্মাতিকা ফি হাক্কিকা’, এও বলা হয়েছে যে, ‘লিযাম্বিকা’ অর্থাৎ আপনি আপনার দিক থেকে উম্মতের সংঘটিত গোনাহের জন্যে ক্ষমা প্রার্থনা করুন। “(ইবনে হাইয়্যান আন্দুলূসী, আল-বাহরুল মুহীত, ৭:৪৭১)”। ৪. (ওয়াস্তাগফির লি যাম্বিকা) বলা হয়েছে যে, এর দ্বারা উদ্দেশ্য হলো, আপনার উম্মতের গোনাহ; আর তা এ কারণে যে, এখানে মুযাফ উহ্য রয়েছে। “(আল্লামা শাউক্বানী, আল-ফাতহুল কাদীর, ৪:৪৯৭)”

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 55)
اِنَّ الَّذِیۡنَ یُجَادِلُوۡنَ فِیۡۤ اٰیٰتِ اللّٰہِ بِغَیۡرِ سُلۡطٰنٍ اَتٰہُمۡ ۙ اِنۡ فِیۡ صُدُوۡرِہِمۡ اِلَّا کِبۡرٌ مَّا ہُمۡ بِبَالِغِیۡہِ ۚ فَاسۡتَعِذۡ بِاللّٰہِ ؕ اِنَّہٗ ہُوَ السَّمِیۡعُ الۡبَصِیۡرُ ﴿۵۶﴾

56. بے شک جو لوگ اللہ کی آیتوں میں جھگڑا کرتے ہیں بغیر کسی دلیل کے جو اُن کے پاس آئی ہو، ان کے سینوں میں سوائے غرور کے اور کچھ نہیں ہے وہ اُس (حقیقی برتری) تک پہنچنے والے ہی نہیں۔ پس آپ (ان کے شر سے) اللہ کی پناہ مانگتے رہئے، بے شک وہی خوب سننے والا خوب دیکھنے والا ہےo

56. Surely, those who argue about the Revelations of Allah without any authority having come to them, there is nothing in their breasts except vain superiority; they will never be able to attain to that (true superiority). So keep seeking refuge with Allah (from their evil). Surely, He alone is All-Hearing, All-Seeing.

56. Inna allatheena yujadiloona fee ayati Allahi bighayri sultanin atahum in fee sudoorihim illa kibrun ma hum bibaligheehi faistaAAith biAllahi innahu huwa alssameeAAu albaseeru

56. Sannelig, de som krangler om Allahs åpenbaringer uten å ha noe bevis som har kommet til dem, det er ikke noe annet i brystet (hjertet) deres enn arroganse, de kan ikke nå den (sanne overlegenheten). Fortsett å søke vern hos Allah (mot deres ondskap). Sannelig, Han er den Allhørende, den Allseende.

56. बेशक जो लोग अल्लाह की आयतों में झगड़ा करते हैं बिगै़र किसी दलील के जो उनके पास आई हो, उनके सीनों में सिवाए ग़ुरूर के और कुछ नहीं है वोह उस (हक़ीक़ी बरतरी) तक पहुंचने वाले ही नहीं। पस आप (उनके शर्र से) अल्लाह की पनाह मांगते रहिए, बेशक वोही ख़ूब सुनने वाला ख़ूब देखने वाला है।

৫৬. নিশ্চয়ই যারা নিজেদের কাছে কোনো দলিল-প্রমাণ না থাকা সত্তেও আল্লাহ্‌র আয়াতসমূহ নিয়ে তর্কে লিপ্ত হয়, তাদের অন্তরে রয়েছে কেবল অহঙ্কার। তারা এ (যথার্থ শ্রেষ্ঠত্বের) ব্যাপারে সফলকাম হবে না। অতঃপর আপনি (তাদের অনিষ্ট থেকে) আল্লাহ্‌র আশ্রয় প্রার্থনা করুন; নিশ্চয়ই তিনিই সর্বশ্রোতা, সর্বদ্রষ্টা।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 56)
وَ مَا یَسۡتَوِی الۡاَعۡمٰی وَ الۡبَصِیۡرُ ۬ۙ وَ الَّذِیۡنَ اٰمَنُوۡا وَ عَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَ لَا الۡمُسِیۡٓءُ ؕ قَلِیۡلًا مَّا تَتَذَکَّرُوۡنَ ﴿۵۸﴾

58. اور اندھا اور بینا برابر نہیں ہو سکتے سو (اسی طرح) جو لوگ ایمان لائے اور نیک اعمال کئے (وہ) اور بدکار بھی (برابر) نہیں ہیں۔ تم بہت ہی کم نصیحت قبول کرتے ہوo

58. And the blind and the seeing cannot be equal. So (in the same way) those who believe and do righteous works and the evildoers cannot be (alike). You accept direction and guidance but little.

58. Wama yastawee alaAAma waalbaseeru waallatheena amanoo waAAamiloo alssalihati wala almuseeo qaleelan ma tatathakkaroona

58. Og den blinde og den seende kan ikke være like, og heller ikke kan de som antar troen og handler rettskaffent, og synderne (være like). Dere godtar formaningen i svært liten grad.

58. और अंधा और बीना बराबर नही हो सकते सो (इसी तरह) जो लोग ईमान लाए और नेक आमाल किए (वोह) और बदकार भी (बराबर) नहीं हैं। तुम बहुत ही कम नसीहत क़बूल करते हो।

৫৮. আর অন্ধ এবং চক্ষুষ্মান সমান নয়। সুতরাং (এভাবে) যারা ঈমান আনে ও সৎকর্ম করে (তারা) এবং মন্দকর্ম সম্পদানকারীরাও (সমান) নয়। তোমরা খুব অল্পই উপদেশ গ্রহণ করো।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 58)
وَ قَالَ رَبُّکُمُ ادۡعُوۡنِیۡۤ اَسۡتَجِبۡ لَکُمۡ ؕ اِنَّ الَّذِیۡنَ یَسۡتَکۡبِرُوۡنَ عَنۡ عِبَادَتِیۡ سَیَدۡخُلُوۡنَ جَہَنَّمَ دٰخِرِیۡنَ ﴿٪۶۰﴾

60. اور تمہارے رب نے فرمایا ہے: تم لوگ مجھ سے دعا کیا کرو میں ضرور قبول کروں گا، بے شک جو لوگ میری بندگی سے سرکشی کرتے ہیں وہ عنقریب دوزخ میں ذلیل ہو کر داخل ہوں گےo

60. And your Lord has said: ‘Always pray to Me; I shall certainly grant your prayer. Surely, those who turn away from My worship in defiance will soon enter Hell disgraced.’

60. Waqala rabbukumu odAAoonee astajib lakum inna allatheena yastakbiroona AAan AAibadatee sayadkhuloona jahannama dakhireena

60. Og Herren deres har sagt: «Be deres skuddbønn til Meg, Jeg vil visselig bønnhøre dere. Sannelig, de som viser hovmod mot Min tilbedelse, vil snart tre inn i helvete nedverdiget.»

60. और तुम्हारे रब ने फरमाया है तुम लोग मुझसे दुआ किया करो में ज़रूर क़बूल करूंगा, बेशक जो लोग मेरी बन्दगी से सर्कशी करते हैं वोह अ़नक़रीब दोज़ख़ में ज़लील होकर दाख़िल होंगे।

৬০. আর তোমাদের প্রতিপালক বলেছেন, ‘তোমরা আমাকে ডাকো, আমি অবশ্যই তোমাদের ডাকে সাড়া দেবো। নিশ্চয়ই যারা আমার ইবাদত থেকে বিমুখ হয়েছে, শীঘ্রই তারা লাঞ্ছিত হয়ে জাহান্নামে প্রবেশ করবে।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 60)
اَللّٰہُ الَّذِیۡ جَعَلَ لَکُمُ الَّیۡلَ لِتَسۡکُنُوۡا فِیۡہِ وَ النَّہَارَ مُبۡصِرًا ؕ اِنَّ اللّٰہَ لَذُوۡ فَضۡلٍ عَلَی النَّاسِ وَ لٰکِنَّ اَکۡثَرَ النَّاسِ لَا یَشۡکُرُوۡنَ ﴿۶۱﴾

61. اللہ ہی ہے جس نے تمہارے لئے رات بنائی تاکہ تم اس میں آرام پاؤ اور دن کو دیکھنے کے لئے روشن بنایا۔ بے شک اللہ لوگوں پر فضل فرمانے والا ہے لیکن اکثر لوگ شکر ادا نہیں کرتےo

61. Allah is the One Who has made the night for you to repose in and brightened the day to see; surely, Allah is Bountiful to mankind but most people do not give thanks.

61. Allahu allathee jaAAala lakumu allayla litaskunoo feehi waalnnahara mubsiran inna Allaha lathoo fadlin AAala alnnasi walakinna akthara alnnasi la yashkuroona

61. Allah er Den som skapte natten for dere, for at dere kan hvile i den, og gjorde dagen lysende for å (la dere) se (i den). Sannelig, Allah er svært velvillig mot menneskene, men folk flest viser ikke takknemlighet.

61. अल्लाह ही है जिसने तुम्हारे लिए रात बनाई ताकि तुम इसमें आराम पाओ और दिन को देखने के लिए रौशन बनाया। बेशक अल्लाह लोगों पर फज़्ल फरमाने वाला है लेकिन अक्सर लोग शुक्र अदा नहीं करते।

৬১. আল্লাহ্ই, যিনি তোমাদের জন্যে সৃষ্টি করেছেন রজনী যাতে তোমরা এতে বিশ্রাম করতে পারো এবং দেখার জন্যে দিবসকে করেছেন আলোকোজ্জ্বল। নিশ্চয়ই আল্লাহ্ মানুষের প্রতি অনুগ্রহশীল, কিন্তু অধিকাংশ মানুষ কৃতজ্ঞতা প্রকাশ করে না।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 61)
اَللّٰہُ الَّذِیۡ جَعَلَ لَکُمُ الۡاَرۡضَ قَرَارًا وَّ السَّمَآءَ بِنَآءً وَّ صَوَّرَکُمۡ فَاَحۡسَنَ صُوَرَکُمۡ وَ رَزَقَکُمۡ مِّنَ الطَّیِّبٰتِ ؕ ذٰلِکُمُ اللّٰہُ رَبُّکُمۡ ۚۖ فَتَبٰرَکَ اللّٰہُ رَبُّ الۡعٰلَمِیۡنَ ﴿۶۴﴾

64. اللہ ہی ہے جس نے تمہارے لئے زمین کو قرار گاہ بنایا اور آسمان کو چھت بنایا اور تمہیں شکل و صورت بخشی پھر تمہاری صورتوں کو اچھا کیا اور تمہیں پاکیزہ چیزوں سے روزی بخشی، یہی اللہ تمہارا رب ہے۔ پس اللہ بڑی برکت والا ہے جو سب جہانوں کا رب ہےo

64. Allah is the One Who made the earth a dwelling place for you and the heaven a ceiling and gave you form and features and then perfected your shapes and granted you sustenance of pure things. Such is Allah, your Lord. So Blessed is Allah, the Lord of all the worlds.

64. Allahu allathee jaAAala lakumu alarda qararan waalssamaa binaan wasawwarakum faahsana suwarakum warazaqakum mina alttayyibati thalikumu Allahu rabbukum fatabaraka Allahu rabbu alAAalameena

64. Allah er Den som gjorde jorden til et oppholdssted og himmelen til et tak for dere. Og Han ga dere form, og så fullkommengjorde Han deres form og forsynte dere fra rene ting. Dette er Allah, Herren deres! Allah er velsignelsesfull, Herren over alle verdener.

64. अल्लाह ही है जिसने तुम्हारे लिए ज़मीन को क़रारगाह बनाया और आस्मान को छत बनाया और तुम्हें शक्लो सूरत बख़्शी फिर तुम्हारी सूरतों को अच्छा किया और तुम्हें पाकीज़ा चीज़ों से रोज़ी बख़्शी, येही अल्लाह तुम्हारा रब है। पस अल्लाह बड़ी बरकत वाला है जो सब जहानों का रब है।

৬৪. আল্লাহ্ই, যিনি তোমাদের জন্যে পৃথিবীকে করেছেন আবাসস্থল এবং আকাশকে করেছেন ছাদ। আর তিনি তোমাদের আকৃতি গঠন করেছেন, অতঃপর তোমাদের আকৃতিকে করেছেন সুন্দর এবং পবিত্র বস্তু থেকে তোমাদেরকে দিয়েছেন রিযিক। এ আল্লাহ্ই তোমাদের প্রতিপালক। সুতরাং আল্লাহ্ মহা অনুগ্রহের অধিকারী, যিনি বিশ্ব জাহানের প্রতিপালক।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 64)
ہُوَ الۡحَیُّ لَاۤ اِلٰہَ اِلَّا ہُوَ فَادۡعُوۡہُ مُخۡلِصِیۡنَ لَہُ الدِّیۡنَ ؕ اَلۡحَمۡدُ لِلّٰہِ رَبِّ الۡعٰلَمِیۡنَ ﴿۶۵﴾

65. وہی زندہ ہے، اس کے سوا کوئی معبود نہیں، پس تم اس کی عبادت اُس کے لئے طاعت و بندگی کو خالص رکھتے ہوئے کیا کرو، تمام تعریفیں اللہ ہی کے لئے ہیں جو سب جہانوں کا پروردگار ہےo

65. He is the Ever-Living. There is no God but He. So worship Him, making obedience and devotion sincerely His. All praise belongs to Allah alone, the Lord of all the worlds.

65. Huwa alhayyu la ilaha illa huwa faodAAoohu mukhliseena lahu alddeena alhamdu lillahi rabbi alAAalameena

65. Han er den Eviglevende! Ingen er tilbedelsesverdig unntatt Han. Så tilbe Ham ved å vie deres lydighet og tilbedelse til Ham i oppriktighet. All lovprisning er for Allah alene, Herren over alle verdener.

65. वोही ज़िन्दा है, उसके सिवा कोई माबूद नहीं, पस तुम उसकी इबादत उसके लिए ताअतो बन्दगी को ख़ालिस रखते हुए किया करो, तमाम तारीफें अल्लाह ही के लिए हैं जो सब जहानों का परवरदिगार है।

৬৫. তিনিই চিরঞ্জীব, তিনি ব্যতীত কোনো উপাস্য নেই। অতএব তোমরা তাঁরই ইবাদত করো তাঁর জন্যে আন্তরিক আনুগত্য ও নিষ্ঠার সাথে। সমস্ত প্রশংসা আল্লাহ্‌রই, যিনি বিশ্ব জগতের প্রতিপালক।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 65)
قُلۡ اِنِّیۡ نُہِیۡتُ اَنۡ اَعۡبُدَ الَّذِیۡنَ تَدۡعُوۡنَ مِنۡ دُوۡنِ اللّٰہِ لَمَّا جَآءَنِیَ الۡبَیِّنٰتُ مِنۡ رَّبِّیۡ ۫ وَ اُمِرۡتُ اَنۡ اُسۡلِمَ لِرَبِّ الۡعٰلَمِیۡنَ ﴿۶۶﴾

66. فرما دیجئے: مجھے منع کیا گیا ہے کہ میں اُن کی پرستش کروں جن بتوں کی تم اللہ کو چھوڑ کر پرستش کرتے ہو جبکہ میرے پاس میرے رب کی جانب سے واضح نشانیاں آچکی ہیں اور مجھے حکم دیا گیا ہے کہ تمام جہانوں کے پروردگار کی فرمانبرداری کروں o

66. Say: ‘I have been forbidden to worship those idols that you worship apart from Allah, whereas manifest signs have come to me from my Lord, and I have been commanded to obey the Lord of all the worlds.’

66. Qul innee nuheetu an aAAbuda allatheena tadAAoona min dooni Allahi lamma jaaniya albayyinatu min rabbee waomirtu an oslima lirabbi alAAalameena

66. Si: «Det er blitt meg forbudt å tilbe de avgudsstatuene som dere tilber utenom Allah, når det har kommet tydelige tegn fra min Herre til meg. Og det er meg befalt å underkaste meg alle verdeners Herre.»

66. फरमा दीजिए: मुझे मना किया गया है कि मैं उनकी परस्तिश करूं जिन बुतों की तुम अल्लाह को छोड़कर परस्तिश करते हो जबकि मेरे पास मेरे रब की जानिब से वाज़ेह निशानियां आ चुकी हैं और मुझे हुक्म दिया गया है कि तमाम जहानों के परवरदिगार की फरमां बरदारी करूं।

৬৬. বলে দিন, ‘আমাকে নিষেধ করা হয়েছে সে সবের উপাসনা করতে, আল্লাহ্‌র পরিবর্তে যেসব মূর্তির উপাসনা তোমরা করো, যখন আমার নিকট আমার প্রতিপালকের পক্ষ থেকে সুস্পষ্ট নিদর্শনাবলী এসেছে। আর আমাকে নির্দেশ দেয়া হয়েছে, আমি যেন বিশ্ব জগতের প্রতিপালকের আনুগত্য করি।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 66)
ہُوَ الَّذِیۡ خَلَقَکُمۡ مِّنۡ تُرَابٍ ثُمَّ مِنۡ نُّطۡفَۃٍ ثُمَّ مِنۡ عَلَقَۃٍ ثُمَّ یُخۡرِجُکُمۡ طِفۡلًا ثُمَّ لِتَبۡلُغُوۡۤا اَشُدَّکُمۡ ثُمَّ لِتَکُوۡنُوۡا شُیُوۡخًا ۚ وَ مِنۡکُمۡ مَّنۡ یُّتَوَفّٰی مِنۡ قَبۡلُ وَ لِتَبۡلُغُوۡۤا اَجَلًا مُّسَمًّی وَّ لَعَلَّکُمۡ تَعۡقِلُوۡنَ ﴿۶۷﴾

67. وہی ہے جس نے تمہاری (کیمیائی حیات کی ابتدائی) پیدائش مٹی سے کی پھر (حیاتیاتی ابتداء) ایک نطفہ (یعنی ایک خلیہ) سے، پھر رحم مادر میں معلّق وجود سے، پھر (بالآخر) وہی تمہیں بچہ بنا کر نکالتا ہے پھر (تمہیں نشو و نما دیتا ہے) تاکہ تم اپنی جوانی کو پہنچ جاؤ۔ پھر (تمہیں عمر کی مہلت دیتا ہے) تاکہ تم بوڑھے ہو جاؤ اور تم میں سے کوئی (بڑھاپے سے) پہلے ہی وفات پا جاتا ہے اور (یہ سب کچھ اس لئے کیاجاتا ہے) تاکہ تم (اپنی اپنی) مقررّہ میعاد تک پہنچ جاؤ اور اِس لئے (بھی) کہ تم سمجھ سکوo

67. He is the One Who initiated (the genesis of) your (chemical life) from clay, then (your biological genesis) from a sperm drop (zygote), then from a hanging mass (in the mother’s womb). Then (eventually) He is the One Who brings you forth as an infant, then (nourishes you), so that you may reach your maturity. (Then He grants you a period of life) so that you may grow old. And some of you die early (before senility). And (the purpose of all this is) that you may complete your respective appointed terms and (also) that you may comprehend.

67. Huwa allathee khalaqakum min turabin thumma min nutfatin thumma min AAalaqatin thumma yukhrijukum tiflan thumma litablughoo ashuddakum thumma litakoonoo shuyookhan waminkum man yutawaffa min qablu walitablughoo ajalan musamman walaAAallakum taAAqiloona

67. Han er Den som skapte dere (innledet deres kjemiske liv) av jord, deretter av en sammensmeltet dråpe (zygote*), deretter av en festet hengende masse (klamret fast i livmoren som en leddorm [embryo*]); deretter (til slutt) er det Han som driver dere ut som et barn; deretter (ernærer Han dere), sånn at dere kan nå deres manndoms fulle kraft, deretter (gir Han dere levefrist), sånn at dere kan bli gamle, og for at noen av dere skal dø før (enn alderdommen). Og (alt dette blir gjort for at dere) skal nå deres fastsatte tidsfrist, og for at dere må fatte.

* Zygote: celle som er oppstått ved sammensmeltning av to kjønnsceller.
**Embryo: fosteranlegg i perioden fra egget har festet seg i livmorslimhinnen, til utgangen av åttende svangerskapsuke.

67. वोही है जिसने तुम्हारी (कीमियाई हयात की इब्तिदाई) पैदाइश मिट्टी से की फिर (हयातियाती इब्तिदा) एक नुत्फे़ (यानी एक ख़लिय्ये) से, फिर रहमे मादर में मोअ़ल्लक़ वुजूद से, फिर (बिलआख़िर) वोही तुम्हें बच्चा बनाकर निकालता है फिर (तुम्हें नश्वोनुमा देता है) ताकि तुम अपनी जवानी को पहुंच जाओ। फिर (तुम्हें उम्र की मोहलत देता है) ताकि तुम बूढ़े हो जाओ और तुम में से कोई (बुढ़ापे से) पहले ही वफात पा जाता है और (ये सब कुछ इसलिए किया जाता है) ताकि तुम (अपनी-अपनी) मुक़र्ररा मीआद तक पहुंच जाओ और इसलिए (भी) कि तुम समझ सको।

৬৭. তিনিই তোমাদের (রাসায়নিক জীবনের) সৃষ্টির সূচনা করেছেন মৃত্তিকা থেকে, অতঃপর (জৈবিক জীবনের সূচনা) এক শুক্রবিন্দু (অর্থাৎ এক ভ্রুণকোষ) থেকে, পরে মায়ের গর্ভাশয়ে ঝুলন্ত বস্তুপিন্ড থেকে, পরিশেষে তিনিই তোমাদেরকে নবজাতকরূপে ভূমিষ্ঠ করান; অতঃপর (তোমাদেরকে পরিচর্যা করেন) যাতে তোমরা তোমাদের যৌবনে পদার্পণ করো। তারপর (তোমাদেরকে জীবনের মেয়াদ প্রদান করেন) যাতে তোমরা বৃদ্ধ হও। আর তোমাদের মধ্যে কেউ কেউ (বার্ধ্যক্যের) পূর্বেই মৃত্যুবরণ করো এবং (এসব কিছুই এ জন্যে করেন) যাতে তোমরা (স্ব স্ব) নির্ধারিত কাল প্রাপ্ত হও এবং যাতে তোমরা উপলদ্ধি করতে পারো।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 67)
ہُوَ الَّذِیۡ یُحۡیٖ وَ یُمِیۡتُ ۚ فَاِذَا قَضٰۤی اَمۡرًا فَاِنَّمَا یَقُوۡلُ لَہٗ کُنۡ فَیَکُوۡنُ ﴿٪۶۸﴾

68. وہی ہے جو زندگی دیتا ہے اور موت دیتا ہے پھر جب وہ کسی کام کا فیصلہ فرماتا ہے تو صرف اسے فرما دیتا ہے: ہو جا۔ پس وہ ہو جاتا ہےo

68. He is the One Who gives life and causes death. Then when He decides upon a thing, He says to it only: ‘Be,’ so it becomes.

68. Huwa allathee yuhyee wayumeetu faitha qada amran fainnama yaqoolu lahu kun fayakoonu

68. Han er Den som gir liv og forårsaker død. Når Han beslutter Seg for noe, sier Han kun til det: «Bli!», så blir det til.

68. वोही है जो ज़िन्दगी देता है और मौत देता है फिर जब वोह किसी का फैसला फरमाता है तो सिर्फ उसे फरमा देता है हो जा पस वोह हो जाता है।

৬৮. তিনিই জীবন দান করেন এবং মৃত্যু ঘটান। অতঃপর যখন তিনি কোনো কাজের ফায়সালা করেন তখন কেবল একে বলেন, ‘হও’, তখন তা হয়ে যায়।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 68)
الَّذِیۡنَ کَذَّبُوۡا بِالۡکِتٰبِ وَ بِمَاۤ اَرۡسَلۡنَا بِہٖ رُسُلَنَا ۟ۛ فَسَوۡفَ یَعۡلَمُوۡنَ ﴿ۙ۷۰﴾

70. جن لوگوں نے کتاب کو (بھی) جھٹلا دیا اور ان (نشانیوں) کو (بھی) جن کے ساتھ ہم نے اپنے رسولوں کو بھیجا تھا، تو وہ عنقریب (اپنا انجام) جان لیں گےo

70. Those who have rejected the Book (as well as) the signs with which We sent Our Messengers, they will know (their end) soon,

70. Allatheena kaththaboo bialkitabi wabima arsalna bihi rusulana fasawfa yaAAlamoona

70. De som forsverget skriften og de (tegn) som Vi sendte sendebudene Våre med, vil snart få vite (om sin ende),

70. जिन लोगों ने किताब को (भी) झुटला दिया और उन (निशानियों) को (भी) जिनके साथ हमने अपने रसूलों को भेजा था, तो वोह अ़नक़रीब (अपना अंजाम) जान लेंगे।

৭০. যারা মিথ্যাপ্রতিপন্ন করেছে কিতাব এবং সেসব যা (নিদর্শনাবলী) সহ আমরা আমাদের রাসূলগণকে প্রেরণ করেছিলাম, তারা অচিরেই (তাদের পরিণতি) জানতে পারবে

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 70)
مِنۡ دُوۡنِ اللّٰہِ ؕ قَالُوۡا ضَلُّوۡا عَنَّا بَلۡ لَّمۡ نَکُنۡ نَّدۡعُوۡا مِنۡ قَبۡلُ شَیۡئًا ؕ کَذٰلِکَ یُضِلُّ اللّٰہُ الۡکٰفِرِیۡنَ ﴿۷۴﴾

74. اللہ کے سوا، وہ کہیں گے: وہ ہم سے گم ہو گئے بلکہ ہم تو پہلے کسی بھی چیز کی پرستش نہیں کرتے تھے، اسی طرح اللہ کافروں کو گمراہ ٹھہراتا ہےo

74. Apart from Allah?’ They will say: ‘They have been lost from us. In fact, we never worshipped anything before.’ That is how Allah holds the disbelievers astray.

74. Min dooni Allahi qaloo dalloo AAanna bal lam nakun nadAAoo min qablu shayan kathalika yudillu Allahu alkafireena

74. med Allah?» De vil si: «De er borte vekk fra oss! Faktisk tilba vi ikke noe som helst før.» Slik lar Allah de vantro fare vill.

74. अल्लाह के सिवा, वोह कहेंगे: वोह हम से गुम हो गए बल्कि हम तो पहले किसी भी चीज की परस्तिश नहीं करते थे, इसी तरह अल्लाह काफिरों को गुमराह ठहराता है।

,৭৪. আল্লাহ্ ব্যতীত?’ তারা বলবে, ‘তারা আমাদের থেকে হারিয়ে গেছে, বস্তুত আমরা তো পূর্বে কোনো কিছুরই উপাসনা করতাম না’। এভাবে আল্লাহ্ কাফেরদেরকে পথভ্রষ্ট করেন।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 74)
فَاصۡبِرۡ اِنَّ وَعۡدَ اللّٰہِ حَقٌّ ۚ فَاِمَّا نُرِیَنَّکَ بَعۡضَ الَّذِیۡ نَعِدُہُمۡ اَوۡ نَتَوَفَّیَنَّکَ فَاِلَیۡنَا یُرۡجَعُوۡنَ ﴿۷۷﴾

77. پس آپ صبر کیجئے بے شک اللہ کا وعدہ سچّا ہے، پھر اگر ہم آپ کو اس (عذاب) کا کچھ حصّہ دکھا دیں جس کا ہم اُن سے وعدہ کر رہے ہیں یا ہم آپ کو (اس سے قبل) وفات دے دیں تو (دونوں صورتوں میں) وہ ہماری ہی طرف لوٹائے جائیں گےo

77. So keep patience. Surely, Allah’s promise is true. Then whether We show you a portion of that (torment) which We have promised them, or make you depart from the visible life before that, (in both cases) they will be returned to Us.

77. Faisbir inna waAAda Allahi haqqun faimma nuriyannaka baAAda allathee naAAiduhum aw natawaffayannaka failayna yurjaAAoona

77. Så vis tålmodighet! Sannelig, Allahs løfte er sant. Om Vi skulle vise deg noe av den (pinen) som Vi lover dem, eller om Vi lar deg gå bort (før det), (uansett) så vil de bli brakt tilbake til Oss.

77. पस आप सब्र कीजिए बेशक अल्लाह का वादा सच्चा है, फिर अगर हम आपको इस (अ़ज़ाब) का कुछ हिस्सा दिखा दें जिसका हम उनसे वादा कर रहे हैं या हम आपको (इससे क़ब्ल) वफात दे दें तो (दोनों सूरतों में) वोह हमारी ही तरफ लौटाए जाएंगे।

৭৭. সুতরাং আপনি ধৈর্য ধরুন, নিশ্চই আল্লাহ্‌র অঙ্গীকার সত্য। অতঃপর যদি আমরা আপনাকে এর (এ শাস্তির) কিছু অংশ দেখাই, যার অঙ্গীকার আমরা তাদেরকে করেছি অথবা আপনাকে (এর পূর্বে) দৃশ্যমান জীবন থেকে প্রস্থান করাই, তবে (উভয় অবস্থাতেই) তারা আমাদের নিকট প্রত্যাবর্তিত হবে।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 77)
وَ لَقَدۡ اَرۡسَلۡنَا رُسُلًا مِّنۡ قَبۡلِکَ مِنۡہُمۡ مَّنۡ قَصَصۡنَا عَلَیۡکَ وَ مِنۡہُمۡ مَّنۡ لَّمۡ نَقۡصُصۡ عَلَیۡکَ ؕ وَ مَا کَانَ لِرَسُوۡلٍ اَنۡ یَّاۡتِیَ بِاٰیَۃٍ اِلَّا بِاِذۡنِ اللّٰہِ ۚ فَاِذَا جَآءَ اَمۡرُ اللّٰہِ قُضِیَ بِالۡحَقِّ وَ خَسِرَ ہُنَالِکَ الۡمُبۡطِلُوۡنَ ﴿٪۷۸﴾

78. اور بے شک ہم نے آپ سے پہلے بہت سے رسولوں کو بھیجا، ان میں سے بعض کا حال ہم نے آپ پر بیان فرما دیا اور ان میں سے بعض کا حال ہم نے (ابھی تک) آپ پر بیان نہیں فرمایا، اور کسی بھی رسول کے لئے یہ (ممکن) نہ تھا کہ وہ کوئی نشانی بھی اللہ کے اِذن کے بغیر لے آئے، پھر جب اللہ کا حکم آپہنچا (اور) حق و انصاف کے ساتھ فیصلہ کر دیا گیا تو اس وقت اہلِ باطل خسارے میں رہےo

78. And no doubt We sent many Messengers before you. We have given you an account of some of them whilst We have not (yet) narrated to you the annals of some others. And it was not possible for any Messenger to bring any sign without Allah’s leave. Then when the command of Allah came (and) the judgment was given with truth and justice, the exponents of evil went into loss.

78. Walaqad arsalna rusulan min qablika minhum man qasasna AAalayka waminhum man lam naqsus AAalayka wama kana lirasoolin an yatiya biayatin illa biithni Allahi faitha jaa amru Allahi qudiya bialhaqqi wakhasira hunalika almubtiloona

78. Og uten tvil, Vi sendte mange sendebud før deg. Vi har berettet om noen av dem for deg, mens det er andre av dem Vi ikke har berettet om for deg (ennå). Og det var ikke (mulig) for et eneste sendebud å bringe med seg et tegn uten Allahs tillatelse. Men når Allahs befaling ankommer og dommen faller med sannhet og rettferd, på det tidspunktet er det falskhetens folk som er taperne.

78. और बेशक हमने आपसे पहले बहुत से रसूलों को भेजा, उनमें से बा’ज़ का हाल हमने आप पर बयान फरमा दिया और उनमें से बा’ज़ का हाल हमने (अभी तक) आप पर बयान नहीं फरमाया, और किसी भी रसूल के लिए ये (मुम्किन) न था कि वोह कोई निशानी भी अल्लाह के इज़्न के बिगै़र ले आए, फिर जब अल्लाह का हुक्म आ पहुंचा (और) हक़्क़ो इन्साफ के साथ फैसला कर दिया गया तो उस वक़्त अह्‌ले बातिल ख़सारे में रहे।

৭৮. আর আমরা তো আপনার পূর্বে বহু রাসূল প্রেরণ করেছিলাম, তাঁদের কারো কারো অবস্থাদি আমরা আপনার নিকট বর্ণনা করেছি এবং তাঁদের কারো কারো অবস্থাদি (এখনো পর্যন্ত) আপনার নিকট বর্ণনা করিনি। আর কোনো রাসূলের পক্ষেই এ (সম্ভব) ছিল না যে, আল্লাহ্‌র অনুমতি ব্যতীত তাঁরা কোনো নিদর্শন উপস্থিত করে। অতঃপর যখন আল্লাহ্‌র নির্দেশ এসে গেল (এবং) সত্য ও ন্যায়ের ফায়সালা হয়ে গেল, তখন বাতিলপন্থীরা ক্ষতিগ্রস্ত হলো।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 78)
وَ لَکُمۡ فِیۡہَا مَنَافِعُ وَ لِتَبۡلُغُوۡا عَلَیۡہَا حَاجَۃً فِیۡ صُدُوۡرِکُمۡ وَ عَلَیۡہَا وَ عَلَی الۡفُلۡکِ تُحۡمَلُوۡنَ ﴿ؕ۸۰﴾

80. اور تمہارے لئے ان میں اور بھی فوائد ہیں اور تاکہ تم ان پر سوار ہو کر (مزید) اُس ضرورت (کی جگہ) تک پہنچ سکو جو تمہارے سینوں میں (متعین) ہے اور (یہ کہ) تم اُن پر اور کشتیوں پر سوار کئے جاتے ہوo

80. And in them are for you other benefits too. So you may ride them (further) to reach that desired (place) which is (determined) in your hearts, and (that) you are borne on them and the boats.

80. Walakum feeha manafiAAu walitablughoo AAalayha hajatan fee sudoorikum waAAalayha waAAala alfulki tuhmaloona

80. Og det er andre fordeler for dere i dem også, slik at dere kan ri på dem og nå det nødvendige stedet som er (bestemt) i hjertet deres, og dere bæres på dem og på skipene.

80. और तुम्हारे लिए उनमें और भी फवाइद हैं और ताकि तुम उन पर सवार होकर (मज़ीद) उस ज़रूरत (की जगह) तक पहुंच सको जो तुम्हारे सीनों में (मुतअ़य्यन) है और (ये कि) तुम उन पर और कश्तियों पर सवार किए जाते हो।

৮০. আর এগুলোতে তোমাদের জন্যে রয়েছে অনেক উপকার, যাতে তোমরা এগুলোতে আরোহণ করে (আরো) প্রয়োজনীয় স্থানে পৌঁছুতে পারো যা তোমাদের অন্তরে (প্রোথিত) রয়েছে, আর (এ যে,) তোমাদেরকে আরোহণ করানো হয় এগুলোর উপর এবং নৌযানের উপর।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 80)
اَفَلَمۡ یَسِیۡرُوۡا فِی الۡاَرۡضِ فَیَنۡظُرُوۡا کَیۡفَ کَانَ عَاقِبَۃُ الَّذِیۡنَ مِنۡ قَبۡلِہِمۡ ؕ کَانُوۡۤا اَکۡثَرَ مِنۡہُمۡ وَ اَشَدَّ قُوَّۃً وَّ اٰثَارًا فِی الۡاَرۡضِ فَمَاۤ اَغۡنٰی عَنۡہُمۡ مَّا کَانُوۡا یَکۡسِبُوۡنَ ﴿۸۲﴾

82. سو کیا انہوں نے زمین میں سیر و سیاحت نہیں کی کہ وہ دیکھتے کہ اُن لوگوں کا انجام کیسا ہوا جو اُن سے پہلے گزر گئے، وہ اِن لوگوں سے (تعداد میں بھی) بہت زیادہ تھے اور طاقت میں (بھی) سخت تر تھے اور نشانات کے لحاظ سے (بھی) جو (وہ) زمین میں چھوڑ گئے ہیں (کہیں بڑھ کر تھے) مگر جو کچھ وہ کمایا کرتے تھے اُن کے کسی کام نہ آیاo

82. So have they not travelled in the earth that they could see how they who passed before them met their fate? They were far greater (in number) than these people and mightier in power and (much more advanced) in respect of the remains and traces (as well) that (they) have left behind in the earth (as archeological sites). But whatever they used to earn brought them no benefit.

82. Afalam yaseeroo fee alardi fayanthuroo kayfa kana AAaqibatu allatheena min qablihim kanoo akthara minhum waashadda quwwatan waatharan fee alardi fama aghna AAanhum ma kanoo yaksiboona

82. Har de da ikke reist omkring på jorden, så de kunne se hva enden ble for dem som var før dem? De var flere enn dem (tallmessig) og mektigere enn dem i kraft og (langt større) i de sporene som de satte (etter seg) på jorden, men det de pleide å fortjene, kom dem til ingen nytte.

82. सो क्या उन्होंने ज़मीन में सैरो सियाहत नहीं कि वोह देखते कि उन लोगों का अंजाम कैसा हुवा जो उनसे पहले गुज़र गए, वोह इन लोगों से (तादाद में भी) बहुत ज़ियादा थे और ताक़त में (भी) सख़्ततर थे और निशानात के लिहाज़ से (भी) जो (वोह) ज़मीन में छोड़ गए हैं (कहीं बढ़कर थे) मगर जो कुछ वोह कमाया करते थे उनके किसी काम न आया।

৮২. সুতরাং তারা কি পৃথিবীতে ভ্রমণ করেনি, তাহলে তারা দেখতে পেতো সেসব লোকদের পরিণাম কেমন হয়েছিল যারা তাদের পূর্বে গত হয়েছে? তারা এদের থেকে (সংখ্যায়ও) ছিল অধিক এবং শক্তিতে(ও) ছিল প্রবলতর এবং কীর্তিতেও (ছিল অনেক অগ্রসরমান), যা তারা পৃথিবীতে রেখে গেছে। কিন্তু যা কিছু তারা অর্জন করতো তা তাদের কোনো কাজেই আসলো না।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 82)
فَلَمَّا جَآءَتۡہُمۡ رُسُلُہُمۡ بِالۡبَیِّنٰتِ فَرِحُوۡا بِمَا عِنۡدَہُمۡ مِّنَ الۡعِلۡمِ وَ حَاقَ بِہِمۡ مَّا کَانُوۡا بِہٖ یَسۡتَہۡزِءُوۡنَ ﴿۸۳﴾

83. پھر جب اُن کے پیغمبر اُن کے پاس واضح نشانیاں لے کر آئے تو اُن کے پاس جو (دنیاوی) علم و فن تھا وہ اس پر اِتراتے رہے اور (اسی حال میں) انہیں اُس (عذاب) نے آگھیرا جس کا وہ مذاق اڑایا کرتے تھےo

83. So when their Messengers came to them with manifest signs, they kept rejoicing in the pride of (the worldly) knowledge and skill they possessed. And (in the same state) that torment which they used to mock engulfed them.

83. Falamma jaathum rusuluhum bialbayyinati farihoo bima AAindahum mina alAAilmi wahaqa bihim ma kanoo bihi yastahzioona

83. Så når sendebudene deres kom til dem med innlysende tegn, fortsatte de å opptre krye av det de hadde av kunnskap og ferdigheter, men de ble (i den tilstanden) omringet av den (pinen) de pleide å gjøre narr av.

83. फिर जब उनके पैग़म्बर उनके पास वाजे़ह निशानियां लेकर आए तो उनके पास जो (दुन्यावी) इल्मो फन था वोह उस पर इतराते रहे और (उसी हाल में) उन्हें उस (अ़ज़ाब) ने आ घेरा जिसका वोह मज़ाक़ उड़ाया करते थे।

৮৩. অতঃপর যখন তাদের নিকট তাদের রাসূলগণ সুস্পষ্ট নিদর্শনাবলী নিয়ে আগমন করতেন, তখন তারা তাদের (পার্থিব) জ্ঞান ও দক্ষতার অহঙ্কার করতো। আর (এ অবস্থাতেই) তাদেরকে (এ শাস্তি) বেষ্টন করলো যা নিয়ে তারা উপহাস করতো।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 83)
فَلَمَّا رَاَوۡا بَاۡسَنَا قَالُوۡۤا اٰمَنَّا بِاللّٰہِ وَحۡدَہٗ وَ کَفَرۡنَا بِمَا کُنَّا بِہٖ مُشۡرِکِیۡنَ ﴿۸۴﴾

84. پھر جب انہوں نے ہمارا عذاب دیکھ لیا تو کہنے لگے: ہم اللہ پر ایمان لائے جو یکتا ہے اور ہم نے اُن (سب) کا انکار کر دیا جنہیں ہم اس کا شریک ٹھہرایا کرتے تھےo

84. But when they saw Our torment, they started saying: ‘We believe in Allah, the One, and reject (all) those we used to associate with Him as partners.’

84. Falamma raaw basana qaloo amanna biAllahi wahdahu wakafarna bima kunna bihi mushrikeena

84. Men da de så Vår pine, begynte de å si: «Vi antar troen på Allah alene, og vi fornekter alt det vi pleide å likestille med Ham!»

84. फिर जब उन्होंने हमारा अ़ज़ाब देख लिया तो कहने लगे: हम अल्लाह पर ईमान लाए जो यक़्ता है और हमने उन (सब) का इन्कार कर दिया जिन्हें हम इसका शरीक ठहराया करते थे।

৮৪. অতঃপর যখন তারা আমাদের শাস্তি প্রত্যক্ষ করলো, তখন তারা বলতে লাগলো, ‘আমরা আল্লাহ্‌র প্রতি ঈমান আনয়ন করলাম যিনি এক এবং সেসব অস্বীকার করলাম যাদেরকে আমরা তাঁর সাথে অংশীদার সাব্যস্ত করতাম।’

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 84)
فَلَمۡ یَکُ یَنۡفَعُہُمۡ اِیۡمَانُہُمۡ لَمَّا رَاَوۡا بَاۡسَنَا ؕ سُنَّتَ اللّٰہِ الَّتِیۡ قَدۡ خَلَتۡ فِیۡ عِبَادِہٖ ۚ وَ خَسِرَ ہُنَالِکَ الۡکٰفِرُوۡنَ ﴿٪۸۵﴾

85. پھر اُن کا ایمان لانا اُن کے کچھ کام نہ آیا جبکہ انہوں نے ہمارے عذاب کو دیکھ لیا تھا، اللہ کا (یہی) دستور ہے جو اُس کے بندوں میں گزرتا چلا آرہا ہے اور اس مقام پر کافروں نے (ہمیشہ) سخت نقصان اٹھایاo

85. Then their acceptance of faith could not profit them at all whilst they had seen Our torment. That is Allah’s way which has always been in practice in respect of His servants, and the disbelievers always suffered heavy loss at this juncture.

85. Falam yaku yanfaAAuhum eemanuhum lamma raaw basana sunnata Allahi allatee qad khalat fee AAibadihi wakhasira hunalika alkafiroona

85. Men deres bekjennelse av troen var dem til ingen nytte da de hadde sett pinen Vår. Dette er Allahs framgangsmåte som alltid har blitt praktisert overfor tjenerne Hans, og her taper (alltid) de vantro.

85. फिर उनका ईमान लाना उनके कुछ काम न आया जबकि उन्होंने हमारे अ़ज़ाब को देख लिया था, अल्लाह का (येही) दस्तूर है जो उसके बन्दों में गुज़रता चला आ रहा है और इस मक़ाम पर काफिरों ने (हमेशा) सख़्त नुक़सान उठाया।

৮৫. অতঃপর যখন তারা আমাদের শাস্তি প্রত্যক্ষ করলো তখন তাদের ঈমান আনয়ন তাদের কোনো কাজেই আসলো না। আল্লাহ্‌র (এই) রীতি, যা তাঁর বান্দাদের মাঝে চলে আসছে এবং সে ক্ষেত্রে কাফেরেরা (সর্বদা) ভয়ানক ক্ষতিগ্রস্ত হয়েছে।

(غَافِر - الْمُؤْمِن، 40 : 85)